Nederlanders en bedrijven geven minder aan goede doelen

Nederlanders gaven in 2022 relatief minder geld uit aan goede doelen dan in 2020. Dat staat in het tweejaarlijkse onderzoek Geven in Nederland van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Twee jaar geleden werd er 5,3 miljard euro overgemaakt aan goededoelenorganisaties. Dat is 0,62 procent van het bruto binnenlands product (bbp). In coronajaar 2020 was dat nog 5,6 miljard, 0,7 procent van het bbp.

Vooral bedrijven gaven minder geld uit aan goede doelen. Het bedrijfsleven was in 2022 goed voor 1,8 miljard euro van het totaalbedrag aan giften. In 2020 was dat nog 2,2 miljard. Volgens hoogleraar filantropie aan de VU René Bekkers is het gissen waarom bedrijven minder geven. "We denken dat 2022 voor veel bedrijven een moeilijk jaar was met veel financiële onzekerheid", vertelt hij in het NOS Radio 1 Journaal.

Ontkerkelijking

Het percentage van het bbp dat Nederlanders uitgeven aan goede doelen neemt al jaren af. Het hoogtepunt was volgens Bekkers in 2003. "Toen was het 1,1 procent van het bbp. Het bedrag was toen hetzelfde als nu, maar omdat de economie kleiner was, was het een groter deel."

Een van de verklaringen is de ontkerkelijking van Nederland, zegt Bekkers. "Kerkelijke mensen geven meer aan goede doelen en omdat er minder mensen actief kerkelijk zijn, neemt het geefbedrag af."

Ook lijkt het erop dat goededoelenorganisaties mensen niet altijd even goed weten te vinden. "Een kwart van de Nederlandse bevolking bestaat uit Nederlanders van niet-Nederlandse herkomst." Giften bij die groep blijven volgens Bekkers achter. "Je ziet wel dat de geefbereidheid groot is, dus die groep weten de goede doelen niet goed te bereiken."

Nalatenschappen

De winst zit hem volgens de onderzoekers vooral in nalatenschappen. "De tijd voor goede doelen om in te zetten op nalatenschap begint nu te komen. De meest vrijgevige generatie, die van voor de Tweede Wereldoorlog, komt nu te overlijden."

In 2022 lieten mensen voor 400 miljoen euro na aan goede doelen bij overlijden, twintig jaar geleden was dat de helft van dat bedrag.