Europese lijsttrekkers botsen over migratie en samenwerking in NOS-debat

Aan de vooravond van de Europese verkiezingen ging het tijdens het NOS-debat ook veel over de Haagse politiek. Nu PVV, VVD, NSC en BBB een voorlopig regeerakkoord hebben gepresenteerd en een nieuw kabinet in aantocht is, richtten de lijsttrekkers van andere partijen hun pijlen op de Europese plannen van de nieuwe coalitie.

Zo vergeleek D66-lijsttrekker Gerben-Jan Gerbrandy het akkoord van de vier partijen met de opstelling van de VVD in de Europese Unie. Hij verweet de VVD in de EU te pleiten voor een Europese oplossing om migratie te reguleren, maar diezelfde oplossingen tegen te werken vanuit Nederland. "De inkt is nog niet droog of zijn partijleider heeft het Europese pact bij het grofvuil gezet", zei Gerbrandy in de richting van VVD-lijsttrekker Malik Azmani.

"We zullen altijd mensen hebben die naar Europa willen komen", zei Bas Eickhout (GroenLinks-PvdA) tijdens het debat. De lijsttrekkers van VVD, D66 en GroenLinks-PvdA wilden tijdens het deeldebat over migratie niet zeggen hoeveel migranten Europa in hun ogen aankan, maar ze zeiden wel dat het er nu te veel zijn en noemden dat een probleem.

In NOS Europa kiest: het debat kwamen de lijsttrekkers van de negen grootste partijen aan het woord. Het ging over tal van onderwerpen waar Europa een belangrijke rol in speelt, zoals internationale veiligheid, migratie, landbouw, klimaat en bestaanszekerheid.

Klimaat

Op het gebied van klimaat is er volgens Gerbrandy meer Europese ambitie nodig. Hij wil dat de EU eerder klimaatneutraal is, in 2040 in plaats van in 2050. Dirk Gotink van NSC vindt dat er al een gigantische stap is gezet met de Green Deal. De BBB wil "realistisch en haalbaar klimaatbeleid", zei lijsttrekker Sander Smit, verwijzend naar het regeerakkoord. De partij wil geen bindende tussendoelstelling omdat het te veel geld zou kosten.

Zowel het CDA als BBB en Volt vinden dat boeren en natuur niet tegenover elkaar gezet moeten worden. Ze hebben elkaar nodig, zeggen de partijen. Lijsttrekker Anna Strolenberg van Volt wil dat geld dat naar de landbouw gaat anders wordt verdeeld, zodat boeren duurzamer kunnen produceren.

Het CDA is het daarmee eens. "We moeten de doelen van het klimaatakkoord halen. Dat is een belofte aan onze kinderen", zei Tom Berendsen van het CDA.

Volt-lijsttrekker Strolenberg vindt dat CDA en BBB allebei staan voor stilstand:

De VVD, SP en PVV leken in hun onderlinge debat over internationale veiligheid eensgezind wat betreft de steun aan Oekraïne. Die moet volgens hen versterkt worden. "Anders komt Poetin alleen maar dichterbij", zei Azmani van de VVD. "We moeten een sterke defensie-industrie op poten zetten om Poetin af te schrikken."

'EU uithollen'

In zowel het deeldebat over internationale veiligheid als polarisatie kreeg PVV-lijsttrekker Sebastiaan Stöteler het verwijt dat de PVV de EU van binnenuit wil "uithollen". "Dat vind ik een verkeerde agenda", zei Azmani. "Met een verdeeld Europa maak je je eigen economie kapot", zei Eickhout van GroenLinks-PvdA.

Stöteler verweerde zich door te zeggen dat zijn partij juist wel economisch wil samenwerken in de EU, maar geen voorstander is van Europees klimaatbeleid. Volgens hem doen de VS en China het economisch veel beter dan de EU en moet Nederland daar naar kijken.

De lijsttrekkers van PVV en GroenLinks-PvdA debatteerden stevig over polarisatie:

In het debat over economie ging het onder meer over hoe de EU kan concurreren met de VS en China. Volgens NSC-lijsttrekker Gotink is Europa "zwak" op dat gebied. "Het is van belang dat we stoppen met de uitverkoop van onze bedrijven en kennis. We waren vroeger apotheker van de wereld en nu hebben we een medicijntekort." Ook CDA en SP pleiten voor meer aandacht voor de eigen industrie.