Verplicht diploma dwingt keeperstrainers tot pensioen: 'Je moet bijna video-analist zijn'

• Frank Hettinga

  redacteur NOS Sport

Rein van Duijnhoven is al een leven lang doelman. Namens Helmond Sport, MVV en bij Bochum in de Duitse Bundesliga keepte hij ruim vijfhonderd duels in het betaald voetbal. En zoals het een keeper betaamt, rolde hij daarna automatisch in het vak van keeperstrainer. Alweer zeventien jaar geleden.

Dat keepersleven eindigt nu voor Van Duijnhoven, inmiddels in dienst bij Roda JC, op 56-jarige leeftijd.

Vanaf komend seizoen verplicht de Europese voetbalbond UEFA de eredivisieclubs om een keeperstrainer in de staf op te nemen met het hoogste diploma, het zogeheten Goalkeepercoach 3. Een jaar later geldt de strengere licentie-eis ook voor de eerstedivisieclubs.

Niet naar Helmond of Barcelona

Maar Van Duijnhoven beschikt over geen enkel diploma. "Nee, geen één. Dus ja, dan moet je helemaal onderaan beginnen. Eerst een jeugdelftalletje trainen en daarna weet ik niet hoeveel diploma's halen. Nog tweeënhalf jaar de boeken in, daar heb ik geen trek meer in."

"Dus houdt het hier voor mij op. Deze regel geldt overal straks. Ik kan ook niet terug naar Helmond, waar ik eerder werkte, laat staan naar Chelsea of Barcelona. Ja, het is heel jammer allemaal."

Hij is niet de enige. Vorige week maakte Sander Boschker bekend dat hij bezig is aan zijn laatste weken als keeperstrainer bij FC Twente. Het boegbeeld van de Tukkers was dit seizoen nog wel gestart met de hoogste opleiding. In een persbericht: "Ik heb voor mezelf besloten hier niet mee verder te gaan en dat betekent dat ik stop."

Ondanks het ontbreken van Van Duijnhoven en Boschker is het druk op de cursus, gegeven door de KNVB. Een woordvoerder van de voetbalbond schat dat de helft van de keeperstrainers van clubs in de eredivisie en eerste divisie in de studiebanken zit. Exacte cijfers wil de KNVB niet prijsgeven.

Naarstig op zoek

Een rondgang leert dat redelijk wat clubs voor volgend seizoen naarstig op zoek zijn naar een keeperstrainer die over de juiste papieren beschikt.

Zo speurt Roda JC naar een vervanger van Van Duijnhoven. "We hebben al wel wat gesprekken gevoerd, maar het is nog niet zo makkelijk", zegt Rob Servais, de technisch manager. "Zo veel gediplomeerde keeperstrainers zijn er hier niet in het zuiden. En zie maar eens iemand binnen te halen die hier met zijn gezin naartoe verhuist, daar is het salaris ook niet naar."

Peter den Otter, keeperstrainer bij Willem II, is bijna klaar met de cursus. "Ik heb net mijn laatste opdracht ingeleverd." En dat is net op tijd. Willem II heeft zich afgelopen vrijdag verzekerd van promotie naar de eredivisie.

Verantwoordelijkheid

Hij is blij met de verplichte diploma's. "Het is hartstikke goed dat er licentie-eisen aan ons vak worden gesteld. Dat onderscheidt ons", zegt Den Otter, al 33 jaar keeperstrainer. "Nu kon je nog zo van het veld lopen als keeper en trainer worden. Maar je hebt echt verantwoordelijkheid over de training, de belastbaarheid. En dat zou je dan zomaar zonder diploma's kunnen doen? Dat vind ik absurd."

"Het voetbal heeft zich ontwikkeld de afgelopen jaren. En de rol van de keeper en coach dus ook", zegt ook Harald Wapenaar, keeperstrainer bij FC Utrecht. "Je bent echt een assistent-trainer geworden, met een specialisme. Je kijkt veel naar beelden. En je bent ook scout." Mede dankzij Wapenaar speelt de Griekse keeper Vasilios Barkas nu bij Utrecht.

Wapenaar sorteerde al jaren geleden voor op de verplichte opleiding. Al in 2012. Het was de eerste pilot van de KNVB. "Ik vind het wel een mooi verhaal. Toen al zeiden ze dat het uiteindelijk verplicht zou worden. En dan vraag je je in 2017 of zo wel af: gaat het ooit nog gebeuren? Maar ik ben heel blij dat ik toen de cursus heb gehaald. Het heeft mij veel structuur gegeven. Dat is erg prettig werken. En dan weet de hoofdtrainer ook wat je doet."

Bikkelen

De lat van de cursus ligt best hoog, zegt de oud-doelman van onder meer Utrecht en Vitesse. "Het is veel werk, zeker als je al keeperstrainer bént, is het best lastig combineren allemaal qua tijd. Veel huiswerk, opdrachten maken. Er zitten nu echt veel keeperstrainers op die cursus te bikkelen."

"Het is overprofessionalisering, als je het mij vraagt", zegt Van Duijnhoven. "Het is echt een pittige cursus. Met ontiegelijk veel computerwerk. En onze generatie is niet zo sterk op de computer, hè. Je moet bijna professioneel video-analist zijn. Er komt natuurlijk nu een generatie aan die dat wel kan. Maar ik denk dat ze vergeten zijn dat wij, ook Sander Boschker, vijfhonderd wedstrijden op het hoogste niveau hebben gespeeld. Veel ervaring gaat zo verloren."

De doelman verandert langzaam in een extra veldspeler, een elfde voetballer met handschoenen, ziet Wapenaar. "Daarom moet de keeper ook geschoold worden in de speelwijze van de club. Hij traint allang niet meer alleen geïsoleerd, maar ook echt met de groep. De keeper hoort er nu echt bij."

"Allemaal leuk en aardig", zegt Van Duijnhoven. "Maar een keeper blijft een keeper. Het is fijn als-ie de vrije man kan vinden en met links en rechts kan trappen. Maar als hij echt een goeie voetballer was geweest, dan had hij wel met nummer 10 op de rug gespeeld. Je moet uiteindelijk die ballen gewoon tegenhouden."

Wat gaat Van Duijnhoven nu doen? Hij is op dit moment óók nog teammanager bij Roda JC. Hij hoopt dat hij in die rol behouden kan blijven voor de club. "Daar lopen nog gesprekken over", zegt hij. "Maar het belangrijkste is dat we nu promoveren."

Komende vrijdag maken Roda en FC Groningen in een onderling duel uit wie er volgend seizoen eredivisievoetbal speelt. "Dat zou toch heel mooi zijn, om dat nog mee te mogen maken hier, eredivisievoetbal. Het liefst blijf ik bij Roda."