Ook minderjarigen aan verboden drug 3-MMC: 'Het is normaal geworden'

• Jasper Piersma

  redacteur NOS Stories

• Maxime de Vries

  redacteur NOS Stories

Ondanks dat 3-MMC jaren geleden verboden is, zijn juist meer jongeren de verslavende drug gaan gebruiken. Een derde van de jongeren tussen de 16 en 35 jaar die uitgaan zegt de drug vorig jaar te hebben gebruikt, blijkt uit Trimbos-onderzoek. Ook onder minderjarigen wordt 3-MMC steeds normaler, blijkt uit een rondgang van NOS Stories.

"Soms schrik ik er wel van hoeveel mensen op school het doen, ook mensen waarvan ik het niet verwacht", zegt een 17-jarige scholier, die niet met zijn naam genoemd wil worden. "Jongens in mijn klas roepen soms gewoon: wanneer gaan we weer snuiven?"

Zelf gebruikt hij het ook, zo'n drie tot vier keer per maand. "Maar nu ga ik even stoppen, want de examenperiode komt eraan en dan wil ik me focussen op school."

Deskundigen maken zich zorgen over de jonge gebruikers. "Ik vind het zorgelijk dat het zo genormaliseerd is", zegt Wilma Everaardt, teamleider bij verslavingszorginstelling GGZ Interventie.

In de video hieronder spreekt NOS Stories met verschillende minderjarige 3-MMC-gebruikers:

Bijna 1000 jongeren onder de 20 jaar zeggen tegen NOS Stories af en toe tot dagelijks 3-MMC te gebruiken. Daar zitten 200 minderjarigen bij. Vaak gebruiken mensen tijdens het uitgaan of op een feestje bij vrienden. Ze regelen de drugs via vrienden of bijvoorbeeld een dealer die ze appen of sms'en.

Uit het Trimbos-onderzoek van vorig jaar blijkt dat jongeren 3-MMC vooral gebruiken om meer energie te hebben en langer door te kunnen feesten, of vanuit nieuwsgierigheid.

"Het is op onze leeftijd gewoon normaal om het te doen. Je wordt niet echt raar aangekeken als je het gebruikt", vertelt een andere jongen van 17, die op zijn vijftiende voor het eerst 3-MMC probeerde. "Eigenlijk is het toen een beetje misgelopen, want nu gebruik ik het bijna elk weekend. Op vrijdag en zaterdag."

En daar zit volgens Everaardt precies het probleem. "3-MMC is enorm verslavend. Meer dan veel andere drugs. Als je maar een klein beetje verslavingsgevoelig bent, kan het snel misgaan. En ga je steeds meer gebruiken." Een derde van de jongeren die aangeven te gebruiken zegt tegen NOS Stories zich soms of regelmatig zorgen te maken om hun eigen gebruik.

Imago van 3-MMC

3-MMC was jarenlang legaal te verkrijgen en daardoor te koop in allerlei webshops. In 2021 werd 3-MMC toegevoegd aan de lijst met verboden stoffen, de Opiumwet. Dat verbod kwam er volgens toenmalig staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid omdat het aantal jonge gebruikers toenam, net als het aantal gezondheidsincidenten.

Sindsdien is het produceren, verkopen of bezitten van deze designerdrugs strafbaar. Maar dat heeft weinig uitgemaakt voor de populariteit van 3-MMC. Sterker nog: de drug werd onder uitgaanders afgelopen jaar drie keer zo vaak gebruikt als in 2020, blijkt uit onderzoek van het Trimbos-instituut.

Ook Everaardt merkt dat dat 3-MMC nog veel wordt gebruikt. "We zien eigenlijk geen afname sinds het verbod. Dat heeft ook te maken met het imago dat het had. Lange tijd hadden jongeren zoiets van: ik kan dit met één klik bestellen, dus hoe erg kan dat zijn?"

Pijn op de borst

Wat precies de risico's en bijvoorbeeld de langetermijneffecten zijn van 3-MMC, is niet duidelijk. De Monitor Drugsincidenten houdt bij hoe vaak het misgaat met drugs en zij zien dat het aantal meldingen van 3-MMC hard stijgt de afgelopen jaren. In 2022 was bij 6 procent van de ruim 6400 drugsincidenten 3-MMC gebruikt. Een jaar eerder was dat nog 3 procent.

Gebruikers krijgen bijvoorbeeld last van veel angst, pijn op de borst en een veel te snelle hartslag. Vaak ook omdat ze de drugs combineren met alcohol of andere middelen. "Ik voel me de dag erna altijd heel schuldig en giftig", zegt een 17-jarige scholier. "Maar dan een dag later denk je: ik vind het toch wel interessant om het nog een keer te doen."

Het verbod leek jaren geleden de oplossing om het gebruik van 3-MMC af te remmen. Maar nu dat niet lijkt te gebeuren, is vooral goede voorlichting belangrijk, zegt Everaardt. "Zodat mensen zich bewuster worden van wat ze gebruiken. Of als er bekend is dat er in de klas mensen zijn die gebruiken, dat er vanuit school aandacht is voor de risico's."