SCP: rijkste en armste Nederlanders ontmoeten elkaar steeds minder
De rijkste en armste Nederlanders ontmoeten elkaar steeds minder. Dat zegt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in een rapport. Vooral in en rond de Randstad en in Eindhoven zijn de leefwerelden van welvarende Nederlanders eenzijdig.
De rijken die met andere grootverdieners in een bubbel leven, zitten vooral rond Eindhoven en in de noordelijke Randstad. Bloemendaal, Heemstede en Laren springen eruit. Dat komt volgens het planbureau onder meer door de forse stijging van de huizenprijzen. Huizenbezitters zijn hierdoor rijker geworden, en de regio is minder toegankelijk geworden voor mensen met een gemiddeld of klein budget.
Omgekeerd gaat het om regio's in het oosten van Groningen, in de zuidelijke Randstad en in Zuid-Limburg.
Hoewel Nederland in vergelijking met andere Europese landen niet erg gesegregeerd is, komt in het onderzoek naar voren dat leefwerelden in tien jaar tijd wel eenzijdiger zijn geworden.
In Eindhoven liggen de Kerstroospleinbuurt en de Roosten vlak naast elkaar. Het inkomensniveau tussen de inwoners van die wijken ligt ver uit elkaar:
Het planbureau maakt zich zorgen over de trend, volgens het SCP gaan eenzijdige leefwerelden samen met ongelijke kansen. Daarnaast staat gesegregeerd leven sociale samenhang en wederzijds begrip in de weg.
SCP ziet kansen voor verbetering
Wel zijn er mogelijkheden om arm en rijk elkaar weer meer te laten ontmoeten, zegt Lotte Vermeij van het SCP: "Onder andere op het gebied van wonen. De hernieuwde aandacht voor het verbeteren van wijken is hiervan een voorbeeld. Het gaat dan niet alleen om de vraag wie waar woont, maar ook over hoe mensen elkaar kunnen ontmoeten. Het vraagt om een aantrekkelijke openbare ruimte, breed toegankelijke publieke voorzieningen en een verbindend verenigingsleven."
"Een andere plek waar kansen liggen voor het bevorderen van meer gedeelde leefwerelden, is de werkvloer", aldus Vermeij. "Bij veel mensen heeft werk een centrale plek in hun leven. De manier waarop we arbeid nu hebben georganiseerd, zorgt ervoor dat verschillende groepen medewerkers elkaar niet of nauwelijks treffen."
'Leefwereld voor sommigen juist veelzijdiger'
Onder Nederlanders met een herkomst in Marokko, Turkije en Syrië zag het planbureau een ander patroon. De leefwerelden van de weinig welvarende mensen uit deze groep waren relatief eenzijdig, maar sinds 2011 is hun leefwereld aanmerkelijk veelzijdiger geworden.
Zij zagen vooral de welvaart toenemen in hun familiekring. De verklaring hiervoor is dat veel mensen uit deze herkomstgroep welvarender werden en dit werkt door in de leefwereld van degenen die minder welvarend zijn.
Ander onderzoek naar bubbels
Eerder publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) resultaten uit onderzoek naar de bubbels waarin Nederlanders leven. Daaruit bleek dat inwoners van Nederlandse herkomst met een hoog inkomen het meest gesegregeerd leven. Dit zijn mensen met de hoogste 20 procent inkomens. Die groep gaat dus het meest om met mensen uit hun eigen bubbel.
Ook toen wees de hoofdonderzoeker op kansenongelijkheid. Tanja Traag: "Woon je in zo'n wijk, dan heb je toegang tot een school voor jouw kinderen die andere kansen biedt dan wanneer je in een wijk woont waar alleen maar sociale huurwoningen staan. Want het is niet voor iedereen mogelijk om dezelfde kansen te behalen als voor andere mensen. Het ligt eraan in welke bubbel je opgroeit."
