Grootste sanering van Nederland start in luchtdichte hal Krimpen
Ruim veertig jaar nadat het laatste bedrijf is weggegaan, begint de schoonmaak van het zwaar vervuilde EMK-terrein in Krimpen aan den IJssel.
Op het terrein naast de IJssel staat sinds kort een grote witte, luchtdichte hal van 160 x 50 x 12 meter. De vervuilde grond wordt vanaf half april binnen in die hal in luchtdichte containers geladen. De containers worden vervolgens op een schip gezet en afgevoerd naar een verwerker in de Groningse Eemshaven. Aannemer Dura Vermeer spreekt over "de grootste sanering van Nederland".
"Niks staat in de weg om hier een mooi bedrijventerrein te realiseren", zegt projectleider Arthur van de Velde van het ministerie Infrastructuur en Waterstaat bij Rijnmond. "Want dat is het hele doel." Maar niet alle bedrijven in de buurt zijn er gerust op dat het goed gaat.
Op het terrein aan de Stormpolderdijk in Krimpen zat in de jaren 70 een chemisch afvalverwerker. En daarvóór zat er, sinds eind negentiende eeuw, een koolteer-fabriek. De grond zit vol met gif.
Vissen met puisten en gezwellen
Krimpenaar Herman Vogelaar herinnert zich nog dat afvalverwerker Exploitatie Maatschappij Krimpen (EMK) van 1970 tot 1980 op het terrein zat. Het bedrijf hield zich niet aan de regels, zegt hij. Een deel van het chemisch afval werd gedumpt op het bedrijfsterrein en in kelders, maar ook in het water van de IJssel. Vogelaar zag als jongetje tijdens het zwemmen de dode vissen voorbijdrijven. Als hij de hengel uitgooide, ving hij "de meest gekke exemplaren met puisten en gezwellen". "Dat waren allemaal signaaltjes dat het daar niet helemaal goed zat. Maar als kind had je daar niet zo'n erg in."
In de jaren 80 werd er actie ondernomen tegen het vervuilende bedrijf. De directieleden kregen een celstraf opgelegd voor het illegaal dumpen van chemisch afval. De overheid isoleerde het terrein en de zwaar vervuilde grond door het plaatsen van stalen damwanden en het storten van een dikke asfaltlaag.
Decennialang gebeurde er vervolgens niks. Totdat de gemeente zich afvroeg of het terrein niet geschikt zou zijn als bedrijventerrein en besloot de grond aan te kopen. Vervolgens is door verschillende overheden 60 miljoen euro bij elkaar gesprokkeld om de sanering te betalen die nu begint.
Doos van Pandora
Arjan de Bruin heeft een cosmeticabedrijf tegenover het EMK-terrein. Hij twijfelt aan de schoonmaakoperatie. Toen de vervuilde grond werd ingepakt onder de asfaltlaag, was het volgens hem de bedoeling dat dit voor altijd zou zijn. "Maar ze zijn het uiteindelijk stukje bij beetje gaan openbreken. Wij hebben gezegd dat ze die doos van Pandora beter dicht hadden kunnen laten", aldus De Bruin.
"Toen ze hier een paar jaar geleden bezig waren met een proefsluis, was het bij ons niet te harden door stank en teerdampen. Ik zit hier op de eerste rang van de ellende."
De Bruin is betrokken bij het Comité Betere Aanpak EMK-gifterrein, dat probeert via de Raad van State te voorkomen dat de sanering op de nu voorgestelde wijze plaatsvindt. De Raad van State moet nog uitspraak doen, maar de sanering gaat officieel half april van start.