Oranje krijgt te maken met Kroos: 'Hij zag altijd al oplossingen die anderen niet zagen'
Toni Kroos had er vrijdagavond in Parijs twee seconden voor nodig om te laten zien wat Duitsland de afgelopen drie jaar heeft gemist. Tegen Frankrijk (knappe 2-0 oefenzege) was zijn eerste pass sinds zijn afscheid in 2021 als international meteen ook een assist.
Vanavond staat de 34-jarige Kroos tegen het Nederlands elftal - een oefenwedstrijd in Frankfurt - opnieuw in de basis bij de Duitse ploeg, als grote spelverdeler op het middenveld.
In Duitsland was men vol lof over de rentree van de routinier van Real Madrid. En bondscoach Julian Nagelsmann ook. "Het was ongelofelijk wat hij liet zien. Hij bepaalde het tempo en werkte onwijs hard. Hij geeft de andere spelers zoveel vertrouwen. Hij heeft enorme invloed op ons spel."
Opeens de oplossing
Andries Jonker werkte zo'n vijftien jaar geleden als assistent van Louis van Gaal samen met Kroos bij Bayern München. "Je zag toen al op trainingen dat hij een geweldig overzicht had", vertelt de huidige bondscoach van de Nederlandse vrouwen. "In kleine ruimtes zag hij oplossingen die anderen niet zagen."
"En met zijn traptechniek kon hij de bal dan in één keer verleggen, waardoor zijn teams dan ruimte en tijd wonnen. Ook in de drukte zag hij dan opeens de oplossing. Daarmee kon hij zich in ons elftal, dat toen echt goed aan het worden was, al onderscheiden."
De eerste keer dat Jonker Kroos zag voetballen, was in 2009 in het shirt van Bayer Leverkusen. Bayern had de destijds 19-jarige voetballer kort voor de komst van Van Gaal en Jonker voor anderhalf jaar verhuurd. Maar dat kwam helemaal niet zo goed uit.
"Hij was heel erg lastig voor ons; de concurrent had een goede speler aan hem", zegt Jonker. "Kroos speelde toen meestal als linkerspits. Hij was natuurlijk geen speler zoals Robben of Ribéry, met snelheid en een dribbel, maar wel iemand met een heel goed oog voor de steekbal. En met zo nu en dan een enorme kegel op de goal."
Flegmatiek
In de zomer van 2010 sloot Kroos weer aan bij Bayern München. Jonker: "Hij was toen best een flegmatieke speler. Hij moest de concurrentie aan met middenvelders als Mark van Bommel, Bastian Schweinsteiger en Thomas Müller. Die hoefde je niet op gang te duwen. We wilden dat Kroos harder ging trainen. Hij was degene die als eerste een rondje oversloeg of als eerste een paar meter minder liep."
Toen Jonker het na het ontslag van Van Gaal in 2011 als interim-trainer overnam, ging hij met Kroos in gesprek. "We wilden meer zien: sneller omschakelen, vaker zonder bal de diepte in en vaker aansluiten. En het mooie van hem was: hij pakte dat eigenlijk meteen op en zette de knop om. Hij ging in het veld ander gedrag vertonen."
In de tijd van Van Gaal en Jonker was Kroos nog geen basisspeler. Maar in de jaren erna ontwikkelde hij zich bij Bayern en later Real Madrid tot een van de beste middenvelders ter wereld.
Jonker: "Als ik nu jaren later die flegmatieke linkerspits die hij was afzet tegen de verdedigende middenvelder die hij nu is, dan heeft hij een waanzinnige ontwikkeling doorgemaakt."
Geen grote mond
Na het gewonnen WK van 2014 volgden voor Duitsland jaren vol tegenslag. Ook in aanloop naar het komende EK in eigen land liep het belabberd. Kort na een heel pijnlijke thuisnederlaag tegen Japan (1-4) vloog bondscoach Hansi Flick eruit.
Diens opvolger Nagelsmann haalde Kroos terug. En met succes dus: hij had een flinke bijdrage in de oefenzege op de Fransen, die het negatieve sentiment rond de ploeg in ieder geval voor even heeft doen kantelen. Kroos vormde een controlerend blok op het middenveld met Leverkusen-speler Robert Andrich.
Andrich, zelf een iets potiger type, genoot van het samenspelen met Kroos. "Ik denk dat ik rustig aan de bal ben, maar dat is bij hem nog wat specialer. Het is ongelofelijk hoe hij zich in de ruimte beweegt en door zijn techniek altijd de bal in de vrije ruimte krijgt."
Van de liefst 146 passes die Kroos tegen Frankrijk verstuurde, kwamen er slechts zeven niet op de plek van bestemming. Eindelijk kreeg Duitsland eens niet de ene na de andere counter om de oren.
Andrich is blij met de rust die Kroos brengt. "Het is een heel fijne teamgenoot, die een natuurlijke autoriteit uitstraalt. En dat doet-ie zonder ooit een grote mond op te zetten."
