We hadden meer te besteden in 2023, maar veel huishoudens komen niet goed rond

We hadden in Nederland met z'n allen in 2023 gemiddeld genomen meer te besteden dan in het jaar ervoor. Het CBS meldt dat het zogeheten 'reëel beschikbaar inkomen' met 1,4 procent steeg.

Dat inkomen vertelt welk bedrag alle huishoudens samen tot hun beschikking hebben. De prijsstijgingen zijn erin verrekend. Vanaf het laatste kwartaal van 2022 daalde het reëel beschikbaar inkomen in vergelijking met het jaar ervoor. In de laatste drie maanden van 2023 ging het weer omhoog.

De toename vorig jaar komt vooral door de hogere cao-lonen. Ook het inkomen van zelfstandigen steeg, net als de uitkeringen, die vaak zijn gekoppeld aan het minimumloon. Dat ging per 1 januari 2023 met 10 procent omhoog en per 1 juli nog eens met 3 procent.

Voor 2024 en 2025 voorspelt het CPB dat het reëel beschikbaar inkomen verder zal stijgen.

Povere financiële gezondheid

Die inkomensverbetering is niet voldoende om de financiële gezondheid van huishoudens structureel te verbeteren, blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van financieel adviesbureau Deloitte, dat op dezelfde dag verschijnt als de CBS-cijfers.

Huishoudens gingen er weliswaar in 2023 iets op vooruit, maar meer dan de helft van de huishoudens is volgens de onderzoekers nog steeds financieel kwetsbaar of financieel ongezond. Dat betekent dat ze geen buffers kunnen opbouwen om tegenvallers op te vangen of helemaal niet rond kunnen komen.

Een belangrijke oorzaak is dat veel mensen zeggen dat ze hun problemen het liefst zelfstandig oplossen, in plaats van professionele hulp te zoeken. Als mensen met geldproblemen hulp aanvaarden, dan komt die uit de familie- en vriendenkring.

Het zou goed zijn om meer onderzoek te doen naar waarom mensen belemmeringen ervaren om open te staan voor hulp vanuit andere partijen, denkt Deloitte. Mogelijk kan, zo opperen de onderzoekers, de huisarts een rol spelen bij het bespreekbaar maken van geldproblemen.