Studie: kunstmatige alvleesklier geeft diabetespatiënten beter leven
Een kunstmatige alvleesklier levert mensen met diabetes type 1 betere bloedsuikerwaarden op en een betere kwaliteit van leven. Hun bloedsuikerwaarden vallen per dag gemiddeld zes uur langer binnen de streefwaarden. Ook geven de patiënten aan in hun dagelijks leven veel minder last te hebben van hun ziekte. Dat is de conclusie van een studie die is gepubliceerd in het wetenschappelijke blad The Lancet.
De kunstmatige alvleesklier is het geesteskind van Robin Koops, een machinebouwer met diabetes type 1 die het apparaatje in zijn eigen schuur ontwikkelde. Kleinschalige tests lieten al eerder hoopgevende resultaten zien, maar dit is het eerste grote onderzoek met de kunstmatige alvleesklier. Aan de studie deden meer dan 75 mensen mee. "Heel bijzonder", noemt Koops de resultaten.
De kunstmatige alvleesklier is een systeem dat werkt met twee hormonen, insuline en glucagon. De pomp kan daarmee te hoge en te lage bloedsuikerwaarden voorkomen, waardoor deze waarden veel stabieler worden. Andere bestaande systemen dienen in de regel alleen insuline toe. "De kunstmatige alvleesklier heeft een gas- én een rempedaal", aldus Koops, wiens bedrijf Inreda Diabetic het apparaat produceert.
Geen controlegroep
"Een mooie en interessante studie", zegt diabetoloog Hanno Pijl van het LUMC, die zelf niet betrokken is bij het onderzoek. "Ik vind de resultaten indrukwekkend". Hij tekent wel aan dat de studie geen gebruik maakt van een controlegroep. "Ik twijfel er niet aan dat de pomp een rol speelt, maar de resultaten zouden ook deels een placebo-effect kunnen zijn." Aan dat probleem wordt inmiddels gewerkt: in september is een onderzoek begonnen waaraan wel een controlegroep meedoet.
Een ander mogelijk probleem is het gebruik van de kunstmatige alvleesklier. "Het is wel een apparaat aan je lijf, met slangetjes en sensoren", vindt Pijl. Endocrinoloog Arianne van Bon, al vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van de pomp, bevestigt dat dit voor sommige mensen een probleem is: "Je moet de controle uit handen durven te geven. Van de gebruikers vindt 10 tot 15 procent dat niet fijn".
"Vroeger was ik 24 uur per dag bezig met mijn diabetes", vertelt patiënt Anneke van Haren. "Nu ben ik zelfs van baan gewisseld. Ik heb mijn leven weer terug". Het Diabetes Fonds is nauw betrokken bij de ontwikkeling, en ziet de kunstalvleesklier als een belangrijke innovatie om de kwaliteit van leven van mensen met diabetes te verbeteren.
Sommige gebruikers van de kunstmatige alvleesklier melden zelfs dat sommige symptomen van hun suikerziekte verdwijnen, zoals vlekjes op hun ogen. Koops zelf zegt dat hij een beter gezichtsveld heeft gekregen, en minder sterke glazen nodig heeft in zijn bril. Tot nu toe gaat het hierbij om losse anekdotes. Verder onderzoek zal moeten aantonen of dit effect daadwerkelijk optreedt.
Verzekeraars
De makers hopen dat de positieve resultaten eraan zullen bijdragen dat meer verzekeraars de kunstmatige alvleesklier gaan vergoeden. Op dit moment is dat alleen het geval bij Menzis en CZ, voor een kleine groep patiënten. Het UMC Utrecht en twaalf andere ziekenhuizen zijn in 2022 een groot onderzoek gestart dat moet leiden tot een beslissing over vergoeding uit het basispakket. "Ik hoop dat we in 2026 de champagne kunnen opentrekken", zegt Van Bon.
