Nageeye treurt om dood Kiptum: 'Misschien zijn Keniaanse topatleten écht vervloekt'
Rustig wakker worden, een kop thee zetten en op het gemak de voorbereidingen op een stevige ochtendtraining treffen. De maandag leek voor Abdi Nageeye op geen enkele wijze af te wijken van al die andere dagen waarop hij de week aanving.
Maar toen hij thuis in Kenia nietsvermoedend zijn telefoon aanzette, zag hij dat zijn mailbox volliep met berichten die verwezen naar Kelvin Kiptum. "Mijn eerste gedachte was: hij zal toch niet betrapt zijn op doping?"
Geen druppel
Dat het nieuws dat hem bereikte een veel schokkender boodschap bevatte, had ook Nageeye nooit kunnen bevroeden. Kiptum was om het leven gekomen bij een auto-ongeluk. "Ik kon niet geloven wat ik las. Wat gebeurt hier? Is dit echt? Dit was in mijn ogen niet mogelijk, want Kiptum was echt een een rolmodel."
Tirop, Wanjiru, Kiplagat en nu dus Kiptum. Mensen in Kenia vragen zich hardop af: wie is de volgende?
"Hij leefde voorbeeldig, verzaakte nooit zijn trainingen, bleef weg uit het nachtleven van Eldoret en dronk geen druppel alcohol. Vooral dat laatste is heel uitzonderlijk voor Keniaanse atleten."
De 34-jarige Nageeye was zo geraakt door het nieuws van de tien jaar jongere Kiptum, dat hij in de ochtenduren niet in staat was om te trainen. Net als iedereen in Kenia was hij in shock.
Bittere armoede
In de loop van de ochtend kwam hij in de Keniaanse media steeds vaker hetzelfde thema tegen. "Op de televisie en in de kranten, overal wordt gezegd dat Keniaanse topatleten vervloekt zijn."
"In 2021 werd Agnes Tirop door haar ex-vriend omgebracht en stierf Samuel Wanjiru onder verdachte omstandigheden. Anderhalve maand geleden is Benjamin Kiplagat vermoord aangetroffen in zijn auto. Hij was Oegandees, maar in Kenia geboren. En nu dus Kiptum. Mensen hier vragen zich hardop af: wie is de volgende?"
De plotse roem die vaak met de jonge, arme atleten aan de haal gaat, wordt in Kenia als een van de oorzaken genoemd van het tragische einde van een aantal toplopers, zegt Nageeye.
"Ze groeien vaak op in bittere armoede en worden van het ene op andere moment overladen met geld en roem. Iedereen om hen heen wil ineens iets van ze. Deze atleten hebben echt geen idee hoe ze moeten omgaan met hun omgeving."
"Kiptum vormde daar geen uitzondering op. Hij werd héél snel héél rijk. We zullen nooit weten hoe het zit."
De dood van Kiptum is ook voor Nageeye omgeven door raadsels. De Nederlands recordhouder op de marathon trainde zondag nog in de buurt waar het noodlottige ongeval plaatsvond.
Drempels en obstakels
"Het is mij een raadsel hoe hij van de weg is geraakt met zijn auto."
"Hij reed op een verbindingsweg tussen twee regio's waar veel maatregelen zijn genomen om de snelheid uit het verkeer te halen. Er zijn veel drempels en andere obstakels op die weg. Wellicht heeft Kiptum op dat deel van de weg behoedzaam gereden en daarna, toen het bergafwaarts ging, het gaspedaal ingedrukt."
"Ik vraag me de hele dag al één ding af: waarom zou iemand die zo jong is en zo getalenteerd veel te hard rijden? Om elf uur 's avonds nog wel, met je eigen coach in de auto. Dat dit een ongeval is waar niemand anders de hand in heeft gehad, maakt het allemaal nog pijnlijker en onbegrijpelijker dan het al is."
Het zegt veel over de grootsheid van Kiptum dat hij uitgerekend in Rotterdam als eerste mens onder de twee uur wilde duiken
Wereldrecordhouder Kiptum was de grote naam op het affiche van de Rotterdam Marathon, die op zondag 14 april op de kalender staat. Daar wilde hij zijn mondiale toptijd van 2.00.35 aanvallen en zelfs de magische barrière van twee uur aanvallen.
Geen limieten
"Veel mensen zeiden dat zijn ster te snel rees. Daar ben ik het niet mee eens. Ik weet zeker dat hem dat zou zijn gelukt", klinkt Nageeye stellig.
"In oktober 2023 kwam hij in de kou van Chicago met maar drie hazen tot zijn beschikking uit op een tijd die maar 35 seconden boven de twee uur lag."
"Hij toonde daarmee aan dat er ook op de marathon geen limieten meer zijn. Met zijn geweldige eindsprint waren de mogelijkheden ongeëvenaard. Het is eeuwig zonde dat we nooit zullen weten waar hij toe in staat was."
In de slagschaduw van de Keniaan wilde Nageeye in Rotterdam een gooi doen naar zijn Nederlands record van 2.04.56. Het is de vraag of het daar over twee maanden van zal komen, zegt de Nederlander daar zelf over.
Grote geld
"De laatste drie edities was ik de man waar het in Rotterdam om draaide. Ik stond die plek dit jaar graag af. Het zegt veel over de grootsheid van Kiptum dat hij niet koos voor het grote geld van bijvoorbeeld de marathon van Boston, maar uitgerekend in Rotterdam als eerste mens onder de twee uur wilde duiken."
Hoe groot de schok bij Nageeye ook is, tijd om lang bij het overlijden van de wereldrecordhouder stil te staan, gunt hij zichzelf niet. Hij memoreerde aan de beroemde uitspraak die sir Avery Brundage deed na de aanslag op de Israëlische ploeg tijdens de Olympische Spelen van 1972 in München.
"The Games must go on."
