Burgers in Gaza worden onnodig de dupe van maatregelen tegen de UNRWA, zeggen hulporganisaties en mensenrechtenexperts. Onder meer Nederland heeft de financiering van de VN-hulporganisatie voor Palestijnen opgeschort. Twaalf UNRWA-medewerkers zijn beschuldigd van betrokkenheid bij terrorisme.
Volgens de Israëlische inlichtingendiensten waren deze mensen lid van Hamas of Islamitische Jihad. Zes van hen zouden in Israël zijn geweest tijdens de aanslagen van 7 oktober. Ze zijn ontslagen in afwachting van onderzoek door de interne VN-toezichthouder.
Een groeiende groep landen heeft de geldkraan voor UNRWA voorlopig dichtgedraaid. Maar daarmee worden de overige 30.000 medewerkers en miljoenen Palestijnse vluchtelingen ook zwaar gestraft, zegt mensenrechtenonderzoeker Brigitte Herremans (Universiteit Gent).
'Collectieve afstraffing'
"Je kunt niet een hele organisatie straffen omwille van veronderstelde misdrijven door een aantal individuen", zei Herremans gisteravond in Met het Oog op Morgen op NPO Radio 1. Volgens haar vooral niet nu in Gaza een zware humanitaire crisis woedt.
Negen op de tien Gazanen leven momenteel op één maaltijd per dag, zegt het Wereldvoedselprogramma van de VN. Nog maar 14 van de 36 ziekenhuizen functioneren gedeeltelijk. Vooral in het noorden van de Gazastrook komen nauwelijks hulpkonvooien aan. Er zijn dagelijks minstens 450 vrachtwagens met noodhulp nodig, maar volgens de BBC laat Israël er op de meeste dagen minder dan 200 door.
'Nood is gigantisch'
"Er is een tekort aan van alles: voedsel, water, medicijnen", zegt het Rode Kruis tegen de NOS. Er zijn nog maar twee ziekenhuizen waar specialistische operaties kunnen worden uitgevoerd. "De nood is gigantisch en het Rode Kruis kan de hulpverlening niet opvangen."
De UNRWA speelt een cruciale rol bij de hulp aan Palestijnse burgers, zegt Herremans. "De organisatie heeft een enorme infrastructuur. Andere hulporganisaties kunnen de UNRWA niet zomaar vervangen."
Inwoners van Gaza zeggen dat de organisatie voor hen van levensbelang is:
UNRWA stelt dat er binnen een maand problemen ontstaan als grote donoren de financiering niet hervatten. De totale donorinkomsten van UNRWA waren vorig jaar 1,1 miljard dollar.
Nederland en andere landen willen eerst opheldering over de zaak.Minister Van Leeuwen zei afgelopen weekend dat het kabinet enorm is geschrokken. "De aanklacht is dat met VN-geld, met ons geld, de aanslag is gepleegd op 7 oktober."
'Verlengstuk van Hamas'
Israël stelt dat de VN jarenlang signalen heeft genegeerd van grote problemen bij UNRWA. Buitenlandminister Katz zei zaterdag dat de hulporganisatie "een verlengstuk is van Hamas in Gaza". De organisatie zelf spreekt dat tegen.
Hamas is sinds 2006 aan de macht in de Gazastrook. Het is volgens de Israëlische krant Haaretz dan ook geen verrassing dat onder de 13.000-UNRWA medewerkers, voornamelijk Palestijnen, het Hamas-gedachtegoed vertegenwoordigd is.
Herremans noemt het besluit om de financiering op te schorten overhaast. "Dit is een voortvloeisel uit een jarenlange haatcampagne door Israël en extreemrechtse organisaties tegen UNRWA." Ze vindt het onbedachtzaam dat een groep landen daarin meegaat voordat het onderzoek naar de twaalf medewerkers is afgerond.
Extra grensovergang lichtpuntje
Vandaag was er een lichtpuntje voor de inwoners van Gaza. Via de grensovergang bij Kerem Shalom is de noodhulp gestaag op gang gekomen. Een NOS-verslaggever op locatie schat dat er 's ochtends elke paar minuten een vrachtwagen met noodhulp Gaza binnenreed.
Israël besloot gisteren dat deze grensovergang meer moet worden gebruikt. Het land is door het Internationaal Gerechtshof in Den Haag opgedragen om de humanitaire hulp aan de Gazastrook op te voeren. Israël had vooraf al gezegd aan dit deel van het tussenvonnis mee te zullen werken. Kerem Shalom is samen met de grensovergang in Rafah de enige nog werkende toegang tot Gaza.
Waar vorige week noodhulp bij Kerem Shalom werd tegengehouden door Israëlische demonstranten, worden de actievoerders vandaag tegengehouden door het leger. Een aantal van hen is gearresteerd.
De ongeveer tweehonderd aanwezige demonstranten zijn er fel op tegen dat er hulpgoederen naar Gaza gaan zolang de gijzelaars niet zijn vrijgelaten.
"We geven onze vijanden benzine om raketten te lanceren om ons te doden", zegt een demonstrant tegen de NOS-verslaggever. Ze verwijst naar video's, die bijvoorbeeld zijn vrijgegeven door het Israëlische leger, waarop te zien zou zijn dat Hamas-leden brandstof stelen van UNRWA. De demonstrant zegt dat burgers in Gaza humanitaire hulp verdienen, maar pas als ze in opstand komen tegen Hamas.
