Post Office-schandaal blijft gemoederen in Verenigd Koninkrijk verhitten
"Op woensdagen lag hij 's nachts wakker", vertelt Marion Holmes over haar overleden man Peter. Dertien jaar lang runde hij een postkantoor in Newcastle, in Noord-Engeland.
Hij had plezier in zijn werk, praatte graag met buurtgenoten die de post kwamen brengen. Totdat hij te maken kreeg met onverklaarbare kastekorten die op woensdagen uit zijn boekhoudsysteem kwamen rollen. Zijn werkgever, The Post Office, zei dat hij het tekort zelf moest wegwerken. En dat hij de enige filiaalhouder was met boekhoudproblemen.
Maar Peter was niet de enige. Duizenden filiaalmanagers van postkantoren in het Verenigd Koninkrijk kregen te maken met onregelmatigheden in de boekhoudsoftware van The Post Office Ltd, het Britse equivalent van PostNL.
Gerechtelijke dwaling
De Post Office, een privaat bedrijf met de staat als enig aandeelhouder, sleepte tussen 2000 en 2015 onschuldige 'postmasters' voor de rechter. Nu, jaren later, is duidelijk dat het problematische boekhoudsysteem van multinational Fujitsu er de oorzaak van was dat onschuldige mensen in de gevangenis terechtkwamen.
Ruim 3500 postmasters werden beschuldigd van diefstal of fraude. Zo'n 900 van hen werden veroordeeld. Meer dan 230 kwamen in de gevangenis terecht. Enkele pleegden uit wanhoop zelfmoord en velen zijn overleden voordat hun naam kon worden gezuiverd. Zoals Peter, de man van Marion. Het Post Office-schandaal wordt de grootste gerechtelijke dwaling uit de Britse geschiedenis genoemd.
Schuld bekennen
Ook bij het postkantoor in de lokale supermarkt van de familie Patel in Horspath ontstonden vreemde lacunes. "Ik bleef steeds tekort komen", vertelt Vipin Patel. Hij probeerde het aan te vullen uit eigen zak. "Ik wist niet veel van computers en vertrouwde het systeem van de Post Office volledig."
Patel, inmiddels 70 en slecht ter been, vertelt over zijn trotse familiegeschiedenis bij de Post Office: "Mijn vader en oom waren al postmasters in India tijdens het Britse Rijk." Zijn tekorten liepen op tot 77.000 pond.
Zijn zoon, Varchas Patel, kan zich nog herinneren dat de inspecteurs langskwamen. "Pas jaren later vertelde pa dat hij toen suïcidale gedachten had." Hem werd geadviseerd om schuld te bekennen, zodat hij niet de gevangenis in zou gaan. Hij werd veroordeeld en het kwam in de lokale krant te staan. "Daarna ging zijn gezondheid snel achteruit. De buren maakten hem uit voor dief."
Niet geluisterd
Het schandaal speelt al jaren, maar een vierdelige dramaserie van omroep ITV, gebaseerd op waargebeurde verhalen, raakte de Britten begin dit jaar recht in het hart. De serie wordt sinds afgelopen week ook in Nederland uitgezonden door BNNVARA.
Premier Sunak belooft vrijspraak en snelle compensatie voor de slachtoffers. Er lopen talloze rechtszaken en er is een groot onderzoek ingesteld naar het schandaal. De politie probeert te achterhalen welke rol de Post Office heeft gespeeld, en wat het bedrijf wist over de problemen in het boekhoudsysteem. Bazen van de Post Office en het technologiebedrijf Fujitsu dat de boekhoudsoftware maakte, liggen onder vuur.
Marion Holmes laat een oude brief van haar man zien. Hij overleed in 2015, voordat zijn naam gezuiverd werd. "Hij schreef in 1999 al aan de Post Office dat er iets mis was, dat hij zijn boekhouding niet rond kreeg. Maar ze hebben niet geluisterd. Al die tijd hebben ze niet geluisterd."