Gescheiden Georgische tweeling was slachtoffer groot kinderhandelschandaal
Toen ze twaalf jaar was zag Amy Khvitia een meisje dansen in Georgia's Got Talent dat precies op haar leek. Dat vond iedereen. De telefoon stond niet stil. "Iedereen heeft een dubbelganger", was de verklaring die haar moeder haar gaf.
Maar zeven jaar later, in 2021, zette Amy een video van zichzelf op TikTok. Een opvallende video, haar haar was blauw en ze had een piercing door een wenkbrauw. Ano Sartania werd erop gewezen door een vriendin, omdat het meisje met het blauwe haar zo op haar leek. Ano vond het "cool".
Zo begon een zoektocht waarin de twee erachter kwamen dat ze als baby bij hun moeder waren weggehaald. Ze waren niet de enige. Volgens een journaliste die er onderzoek naar deed zijn in Georgië in de periode 1970-2006 bijna 100.000 baby's van hun moeders afgenomen om verkocht te worden aan adoptieouders.
Zij is mij
Ano wilde graag in contact komen met het meisje op de TikTok-video. Iemand zag haar oproep in een WhatsAppgroep van haar universiteit en bracht de twee op Facebook met elkaar in contact. In de dagen daarna ontdekten ze dat ze veel gemeen hadden.
Ze bleken in dezelfde kraamkliniek te zijn geboren, al was dat volgens een geboortebewijs wel weken na elkaar. Ze hielden van dezelfde muziek, hadden hetzelfde kapsel en dezelfde botziekte. "Het werd steeds vreemder", zei Amy tegen de BBC.
Een week later spraken ze af in een metrostation in Tblisi. "Het was alsof ik in de spiegel keek. Precies hetzelfde gezicht, precies dezelfde stem. Ik ben haar en zij is mij." Amy wist zeker dat ze een tweeling moesten zijn.
De BBC maakt een documentaire over Ano en Amy en het kinderhandelschandaal:
De twee eisten uitleg van hun 'moeders' en kregen allebei hetzelfde verhaal te horen. De 'moeders' hadden geen kinderen kunnen krijgen en zich tot een ziekenhuis gewend voor een kind dat door de echte moeder was afgestaan. Ze moesten daarvoor een dokter betalen, maar daarna konden ze een kind meenemen en opvoeden als hun eigen kind.
De adoptiemoeders zeggen dat ze niet wisten dat dit illegaal was en ook niet dat ze de helft van een tweeling hadden geadopteerd. Ze wilden niet vertellen hoeveel ze hadden betaald.
Ontmoeting in Leipzig
Amy postte hun verhaal in een Facebookgroep voor illegaal geadopteerde Georgische kinderen. Dat leverde een reactie op van een vrouw uit Duitsland, wier moeder in 2002 bevallen was van een tweeling in hetzelfde ziekenhuis waar Ano en Amy geboren waren. De tipgeefster was verteld dat de tweeling was gestorven, maar ze had altijd aan dit verhaal getwijfeld.
Een DNA-test toonde aan dat de tipgever inderdaad een zus van Ano en Amy was. Een ontmoeting tussen Ano, Amy en hun moeder Aza was toen een kwestie van tijd. Die vond eind vorig jaar plaats in een hotel in Leipzig. Aza vertelde hun dat ze bij de bevalling in coma was geraakt. Toen ze wakker werd, vertelden de artsen haar dat de baby's waren overleden.
Onvoorstelbaar
De Facebookgroep voor illegaal geadopteerde kinderen is opgezet door een Georgische journaliste die ook had ontdekt dat ze illegaal was geadopteerd. Ze hoopte zo haar echte familie te vinden, maar kwam op het spoor van een kinderhandelschandaal.
"De omvang in onvoorstelbaar, bijna 100.000 baby's zijn gestolen. Dat gebeurde systematisch", zegt ze tegen de BBC. Ouders die vroegen wat er met hun dode kinderen was gebeurd, kregen te horen dat die in de tuin van het ziekenhuis waren begraven.
Behalve artsen waren er ook bestuurders betrokken bij de kinderhandel en ambtenaren die geboortebewijzen vervalsten. Er zouden ook kinderen naar de VS, Canada, Cyprus, Rusland en Oekraïne zijn gegaan.
In 2006 zou de babyhandel grotendeels zijn gestopt. Georgië veranderde toen zijn adoptiewet. Ook andere wetten werden strenger, waardoor het moeilijker werd illegaal kinderen te adopteren.
