Franse mannen en vrouwen vallen terug in traditionele rolpatronen
Franse vrouwen en mannen neigen steeds vaker naar traditionele rolpatronen. En opvallend genoeg is vooral onder jongeren, tussen de 25 en 34 jaar, een ouderwetse verdeling van de taken weer in opkomst: de man moet werken, de vrouw moet zorgen.
"Het seksisme wordt niet minder, het verankert zich juist in de maatschappij en neemt toe", schrijft een belangrijke adviesraad van de Franse regering, de HCE (Haute Conseil à l'Égalité).
De HCE heeft vandaag haar jaarverslag gepubliceerd. "We zien een terugkeer in de maatschappij naar traditionele waarden", staat in het rapport. De adviesraad liet onder meer een grootschalige landelijke peiling houden.
Van de vrouwen vindt de overgrote meerderheid dat ze boven alles "serieus, trouw, gevoelig en knap" moeten zijn om serieus te worden genomen. Meer dan de helft van de vrouwen zegt dat "een goede Française" kinderen krijgt en haar gezin boven een betaalde baan stelt.
Van de mannen vindt de overgrote meerderheid juist dat ze carrière moeten maken en kostwinner moeten zijn om serieus te worden genomen. Mannen horen competitief en sportief te zijn. Eén op de vijf jonge mannen vindt het normaal dat hij meer verdient dan zijn vrouwelijke collega met dezelfde baan.
"Steeds vaker is de overheersende mening dat vrouwen thuis horen te blijven en moeder horen te zijn, terwijl jonge volwassen mannen zich steeds meer macho gedragen", aldus de adviesraad. En dat machismo gaat ver: een kwart van de mannen van 25 tot 34 jaar vindt dat je soms geweld mag gebruiken om respect af te dwingen.
De mentaliteitsverandering is vooral een reactie op het feminisme, stelt de HCE. "Hoe vaker er in het openbaar debat gepleit wordt voor verbetering van de positie van vrouwen, hoe groter het verzet daartegen wordt."
Dat speelt vooral bij mannen, jong en oud. "Er lijkt een soort passiviteit, vijandigheid en verzet te bestaan bij mannen tegen de emancipatie van vrouwen." Van de ondervraagde mannen zegt 37 procent dat het feminisme de plaats en rol van mannen in de maatschappij bedreigt. Zo'n 32 procent van de mannen zegt dat ze hun "macht kwijtraken".
Elke dag koken normaal
Maar ook bij vrouwen, inclusief jonge vrouwen, verandert iets. De adviesraad wijst op de mondiale 'tradwife'-beweging: vrouwen die zich op sociale media profileren als 'gelukkige huisvrouw' die ten dienste staat van hun werkende echtgenoot.
Die groepen zijn met name groot in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. "Tradwives haten het feminisme en verafgoden Trump", schreef de Britse krant The Guardian.
In Nederland wordt wel naar de 'Girl Army' van Thierry Baudet gewezen als evenknie van de Angelsaksische tradwives. In Frankrijk dringen de ideeën ook door, blijkt uit het HCE-jaarverslag. "Meer dan de helft van de bevolking vindt het normaal of positief dat de vrouw elke dag voor de hele familie kookt", aldus de HCE.
Seksisme schering en inslag
De adviesraad is zelf verbaasd over de maatschappelijke veranderingen, omdat mannen en vrouwen zich steeds meer bewust zijn van discriminatie en seksueel geweld. Negen op de tien Fransen zegt dat mannen en vrouwen ongelijk worden behandeld, op het werk, qua salaris, in de politiek of publiekelijk op straat.
"Er bestaat een paradoxale kloof tussen wat mensen vinden aan de ene kant, en het bestaan van stereotype gedrag aan de andere kant", aldus de HCE. De oorzaak daarvan is dat de Fransen hun hele leven lang wordt verteld dat mannen en vrouwen verschillend zijn. "Seksisme begint thuis, gaat door op school, en explodeert online."
Tijdens de opvoeding moet zo'n driekwart van de meisjes huishoudelijk werk doen. Onder jongens is dat maar 42 procent. Op scholen worden meisjes nauwelijks voorbereid op wetenschappelijke of technische vakken. Op internet en sociale media, maar ook bij traditionele media, zijn seksisme schering en inslag, schrijft de HCE.
'Bewijs van mannelijkheid'
De adviesraad gaat een campagne voeren onder de leus "Zet seksisme bij het grofvuil!". Op een video is te zien hoe mannen in de jaren 70 zonder gêne geweld tegen vrouwen goedpraten. "Denken jullie dat de tijden zijn veranderd?", verschijnt dan als tekst in beeld. En vervolgens zijn tientallen filmpjes van sociale media uit 2023 te zien waarop mannen bijvoorbeeld zeggen dat vrouwen slaan een bewijs van mannelijkheid is.
