65 miljoen euro schade door ontplofte lachgascilinders, kabinet overweegt compensatie

Afvalverwerkers hebben dit jaar meer dan 65 miljoen euro schade geleden door ontploffende lachgascilinders. Dat meldt de Vereniging Afvalbedrijven. Volgens de brancheorganisatie is het een wonder dat er nog niemand gewond is geraakt.

Lachgascilinders worden gedumpt in het restafval en kunnen vervolgens tot ontploffing komen in vuilniswagens en verbrandingsinstallaties. Dit jaar ontploften duizenden cilinders in de ovens van afvalverwerkers.

Geen statiegeld meer

Lachgas staat sinds begin dit jaar op de lijst van verboden middelen van de Opiumwet. Voorafgaand aan het verbod werden vaker hervulbare cilinders gebruikt en konden gebruikers deze cilinders weer inleveren bij handelaren na gebruik. Dat gebeurde toen massaal, want het statiegeld dat ze daarvoor ontvingen was per cilinder meestal ongeveer 30 euro.

Sinds het verbod wordt er echter geen statiegeld meer uitbetaald door illegale handelaren. Volgens Ralph Peters van de Koninklijke Nederlandse vereniging voor afval- en reinigingsdiensten (NVRD) belanden lachgascilinders daardoor nu op straat en tussen het restafval.

"De prikkel om cilinders netjes in te leveren is nu weg. In plaats van hervulbare cilinders worden nu wegwerpcilinders gebruikt", vertelt Peters. Hoewel deze in Nederland niet legaal zijn, kunnen deze gemakkelijk online besteld worden; in andere landen zijn ze dat namelijk wel.

Veel kosten

In een aantal gemeenten kunnen lachgasgebruikers bij de milieustraat lachgascilinders inleveren. "Het uitsorteren van die cilinders kost ongeveer 17 miljoen euro per jaar", vertelt Peters. Maar lang niet iedereen maakt gebruik van deze optie, waardoor ook het verwijderen van cilinders uit afval voordat deze in de verbrandingsinstallatie belanden veel geld kost. Volgens Peters zo'n 40 miljoen euro per jaar.

En door de grote hoeveelheid lachgascilinders die wekelijks tussen het restafval belanden, lukt het dus niet deze er allemaal uit te sorteren. Als zo'n lachgascilinder ontploft kan dit hevige schade veroorzaken en moet de machine vaak lang worden stilgezet. Dat leidde afgelopen jaar dus tot 65 miljoen schade.

Compensatie

Volgens Peters is het zaak dat gemeenten worden gecompenseerd voor de kosten die het uitsorteren met zich meebrengen. Volgens hem gaat het om een landelijk probleem en is het dus het eerlijkst als het Rijk compenseert. "Anders kan het zo zijn dat de afvalstofheffing omhoog moet."

Als reactie op de hoge schade liet het kabinet vanochtend in een reactie weten haast willen maken met een oplossing. Er wordt onder meer gekeken naar een financiële tegemoetkoming voor afvalbedrijven om preventieve maatregelen te bekostigen, laten de ministeries van Justitie en Veiligheid, Infrastructuur en Waterstaat en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) weten in een gezamenlijke verklaring.

Ze houden echter vol dat er geen oorzakelijk verband bestaat tussen het verbod op lachgas en de gedumpte cilinders.