Europese Commissie opent onderzoek naar X wegens desinformatie

De Europese Commissie heeft een onderzoek geopend naar het socialemediaplatform X. Daarin gaat bekeken worden of het platform, voorheen Twitter, genoeg doet om desinformatie en illegale inhoud van berichten tegen te gaan en ook of het wel transparant genoeg is.

Onder meer de functie Community Notes, het systeem waarmee je als gebruiker kan aangeven dat iets niet waar is, wordt onder de loep genomen. Ook gaat gekeken worden naar de blauwe vinkjes, het verificatiesysteem van X.

Voor de overname door Elon Musk was dit voorbehouden aan bijvoorbeeld politici, sporters, filmsterren en journalisten, en diende het als teken dat het account authentiek was. Musk heeft er een abonnement aan gekoppeld en tegenwoordig worden accounts met blauwe vinkjes steeds vaker in verband gebracht met onjuiste informatie. Accounts die voorheen een vinkje hadden, hebben die in veel gevallen niet meer.

Deze eerste juridische stappen maken het mogelijk voor de Europese Commissie om een verdiepend onderzoek naar het bedrijf te doen aan de hand van de nieuwe Digitale Diensten Wet (DSA). Deze werd vorig jaar ingevoerd en bepaalt dat sociale media genoeg moeten doen tegen onder meer de verspreiding van ongewenste berichten.

In oktober begon Brussel al een vooronderzoek naar X. Het is de eerste keer dat de Europese Commissie een procedure opent om te kijken of de DSA is overtreden.

'Ze staan te trappelen'

"Waarschijnlijk wordt de DSA al overtreden sinds hij in werking is gezet," zegt Sarah Eskens, universitair docent recht en technologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. "De Europese Commissie is een paar maanden geleden heel snel begonnen met verzoeken uitzetten bij meerdere platforms om informatie te vergaren. Ze staat te trappelen om de wet te handhaven."

Het verbaast Eskens niet dat de commissie X onder de loep neemt. Bij het platform zijn sinds de overname door Elon Musk veel medewerkers ontslagen, onder wie veel moderators die toezicht hielden op de berichten en de veiligheid. "Sinds de komst van Musk is er intern veel veranderd, en hij laat publiekelijk ook weten dat hij vrijheid van meningsuiting het belangrijkst vindt."

Het wordt een heel lang proces, verwacht de universitair docent. Uiteindelijk kan de commissie besluiten om het bedrijf boetes op te leggen. Maar X kan ook tijdens het onderzoek besluiten om toezeggingen te doen, wat soms al genoeg kan zijn voor de commissie.

Eerder kreeg X, samen met TikTok en Facebook-moederbedrijf Meta, al een waarschuwing van Brussel. Dat was omdat het te weinig zou doen tegen desinformatie over de oorlog tussen Israël en Hamas.