Gezondheidsraad: meer plantaardig eten is gezonder en duurzamer dan vlees
Het eten van meer plantaardig voedsel in plaats van dierlijke producten is beter voor het milieu en ook gezonder voor de meeste Nederlanders. Dat concludeert de Gezondheidsraad. Een meer plantaardig voedingspatroon verlaagt de kans op ziektes en kan de milieu-impact van onze voedselconsumptie met 25 procent verlagen.
De onafhankelijke wetenschappelijke adviesraad onderzocht wat het effect zou zijn op de gezondheid en het milieu als mensen meer eiwitten zouden binnenkrijgen via plantaardige producten, zoals peulvruchten, dan van dierlijke producten, zoals vlees.
Het gaat dan om een verhouding van 60 procent plantaardige eiwitten en 40 procent dierlijke eiwitten. Nu is die verhouding nog andersom: momenteel komt het merendeel van de eiwitten (57 procent) die mensen binnenkrijgen uit dierlijke voedingsmiddelen.
Meer groente, noten en peulvruchten
Meer plantaardige producten eten dan dierlijke is volgens de Gezondheidsraad voor de meeste Nederlanders gezonder dan de huidige verhouding. Het gaat dan bijvoorbeeld om het eten van meer granen, fruit, groente, noten en peulvruchten.
Ook een vegetarisch eetpatroon, waarbij een keer per week vis wordt gegeten, is volgens de Gezondheidsraad een optie die gezonder is. Ook vleesvervangers kunnen helpen, maar dan moet wel de samenstelling van die producten verbeteren: nu zit er namelijk vaak nog te veel zout of suiker in.
Mensen die hun voedingspatroon zouden aanpassen naar de geadviseerde verhouding, krijgen alsnog genoeg eiwitten binnen. Tegelijkertijd neemt het risico op chronische ziekten als hart- en vaatziekten, diabetes en kanker af. Ook het eten van minder rood vlees en bewerkt vlees levert gezondheidswinst op, concludeert de Raad. Verder krijgen mensen bij het eten van meer plantaardige producten minder verzadigd vet en mogelijk ook minder zout binnen, wat ook beter is voor de gezondheid.
Ook beter voor milieu
Het advies van de Gezondheidsraad volgt op een verzoek van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Die wilden weten wat de gevolgen zijn van het eten van meer plantaardige eiwitten. Dit omdat de productie van dierlijke eiwitten als vlees een grotere impact heeft op het milieu.
Wereldwijd is de voedselproductie verantwoordelijk voor ongeveer 30 procent van de totale uitstoot van broeikasgassen, 60 procent van het totale verlies aan biodiversiteit op land en meer dan 50 procent van de uitstoot van stikstof, schrijft de Gezondheidsraad. Om de klimaatdoelen te halen, moet het systeem veranderen, blijkt volgens de Gezondheidsraad uit studies die in het rapport worden aangehaald. Dit is ook nodig om in de toekomst genoeg voedsel te hebben voor alle mensen op de wereld.
In Nederland zijn volgens de Gezondheidsraad dierlijke voedingsmiddelen, zoals vlees en kaas, een belangrijk deel van de impact die het Nederlandse voedingspatroon heeft op het milieu. Bij een verschuiving naar meer plantaardig voedsel neemt die milieu-impact naar schatting met een kwart af, staat in het advies.
Voedselverspilling
Dat effect kan volgens het advies nog toenemen als er op andere terreinen ook meer stappen worden gezet. Zo eten we nu nog meer eiwitten dan eigenlijk nodig is, kan voedselverspilling beter worden tegengegaan en kan de voedselproductie ook milieuvriendelijker.
De Gezondheidsraad adviseert mede door deze punten om gezonde en duurzame voeding de standaard te laten zijn. Nu wordt vooral de nadruk gelegd op de verantwoordelijkheid van de consument, die de keuze maakt in de supermarkt. De raad schrijft dat het belangrijk is dat alle partijen die een rol spelen in de voedselketen hun verantwoordelijkheid nemen. Zo zouden bijvoorbeeld supermarkten plantaardige producten beter zichtbaar kunnen maken, en zouden pakjes vlees kleiner kunnen worden.
