Inspecties noemen situatie in Ter Apel 'uiterst kritiek'
De inspectie Justitie en Veiligheid en de inspectie Gezondheidszorg en Jeugd maken zich grote zorgen over de leefomstandigheden in het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel. Zij noemen de situatie uiterst kritiek, meldt RTV Noord.
"Het risico op buiten slapen wordt met de dag groter", schrijft inspecteur-generaal Esther de Kleuver in een open brief die is verstuurd aan het Rijk, de provincies en de gemeenten. "Er moet snel perspectief zijn op opvang die leefbaar en veilig is. En die tegelijkertijd voor de betrokken COA-medewerkers ook veilig uitvoerbaar is."
De open brief van de twee inspectiediensten volgt op een waarschuwing van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA), afgelopen weekeinde. Het COA zei toen ook al dat het zo vol is in Ter Apel dat asielzoekers die zich daar melden de nacht moeten doorbrengen in een van de wachtruimtes van de Immigratie- en Naturalisatiedienst.
Vorig jaar zomer was het op een aantal dagen zo druk in Ter Apel, dat asielzoekers zelfs buiten moesten slapen. Uit de open brief van de inspecties blijkt dat de situatie weer alarmerend is in het enige aanmeldcentrum van Nederland. Asielzoekers zitten soms langdurig in noodlocaties of in een tijdelijke gemeentelijke opvang. Net als vorig jaar worden ze vaak doorgeplaatst van de ene noodopvang naar de andere.
Medische controles later dan moet
De problemen worden nog vergroot omdat het aantal statushouders is toegenomen ten opzichte van vorig jaar, schrijven de inspecties. Hoewel statushouders een verblijfsvergunning hebben en dus recht hebben op een woning ergens in Nederland, kunnen ze in veel gevallen nergens terecht. Ze houden dan een opvangplek bezet.
Het gevolg is dat er in Ter Apel net als vorig jaar veel meer mensen verblijven dan de 2.000 voor wie ruimte is. Dat leidt er ook toe dat asielzoekers die in Nederland aankomen, lang niet altijd een medische intake krijgen, aldus de inspecties. Ook de screening op de zeer besmettelijke ziekte tuberculose gebeurt later dan moet.
De inspecties wijst specifiek op de kinderen die alleen naar Nederland komen, de alleenstaande minderjarige vluchtelingen (amv's). Ook voor hen is er te weinig plek. Op 26 oktober zaten er 270 amv's, waar plek is voor 250 kinderen. Eerder deze maand verbleven er tot wel 370 amv's, zeggen de inspecties. De opvang van de kinderen schiet tekort, terwijl "amv's altijd gepaste opvang, extra begeleiding en een voogd horen te krijgen", staat in de brief.
Signaal dat het niet langer gaat
De inspecties kunnen in dit geval geen dwangsom opleggen of gemeenten dwingen om meer opvang te regelen, maar ze willen wel een signaal doen uitgaan dat het zo niet langer gaat, zegt een woordvoerster. Dat was ook de bedoeling van de waarschuwing van het COA, afgelopen weekeinde. Die organisatie deed toen samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en Vluchtelingenwerk Nederland een dringend beroep op de Eerste Kamer om de omstreden spreidingswet in ieder geval niet controversieel te verklaren.
De spreidingswet moet ertoe leiden dat asielzoekers beter worden verdeeld over het land. De wet is omstreden omdat gemeenten ermee in het uiterste geval gedwongen kunnen worden een asielzoekerscentrum te accepteren, ook als er geen draagvlak is onder de inwoners. In oktober kreeg de wet een meerderheid in de Tweede Kamer.
Gisteravond vond een meerderheid van de Eerste Kamer dat behandeling van de wet niet hoeft te wachten op een nieuw kabinet. De BBB vond dat onverwacht ook, waardoor er mogelijk nog dit jaar ook in de Eerste Kamer over de spreidingswet zelf kan worden gestemd.
