Reacties op Tata-rapport: 'Wat ze altijd ontkend hebben, heeft nu een naam'

"Het is nu eindelijk benoemd, de gezondheidsschade van Tata. Wat ze altijd ontkend hebben, heeft nu een naam", zegt omwonende Hans Dellevoet na het RIVM-rapport over Tata Steel tegen de NOS.

Voor omwonenden van de staalfabriek bevestigt het wat ze al veel langer wisten: er is een direct verband tussen de uitstoot en hun gezondheidsklachten. Gemiddeld leven inwoners van Wijk aan Zee 2,5 maand minder lang. De Dorpsraad Wijk aan Zee, waarvan Dellevoet bestuurslid is, vindt dat de politiek moet ingrijpen door een deel van de fabriek direct te sluiten.

"We weten dat mensen in de directe omgeving zich zorgen maken over de impact van ons bedrijf op hun gezondheid en trekken ons dat aan", laat de directie van Tata Steel weten. "Juist daardoor raken de bevindingen van het RIVM ons."

Tegelijkertijd stelt het bedrijf dat "het rapport laat zien dat onze uitstoot voldoet aan wettelijke grenswaarden." Het zegt ook dat er verschillende projecten lopen om de impact op de omgeving zo snel mogelijk te verminderen, maar dat de effecten van die maatregelen soms nog niet te zien zijn.

'Schokkend'

"Het meest schokkend vinden wij dat er nu echt wordt vastgelegd door het RIVM dat er nergens in Nederland een plek is waar één bron voor zo'n enorme hoeveelheid aan verschillende gezondheidsproblemen zorgt", zegt Sanne Walvisch. Zij woont ook in de omgeving van Tata Steel en richtte de Stichting Frisse Wind op.

Milieuorganisatie Greenpeace wil ook dat de regering actie onderneemt. "Greenpeace neemt het Tata Steel kwalijk dat veel van deze gezondheidsschade voorkomen had kunnen worden als de meest verouderde en ziekmakende installaties eerder waren gesloten. Dat moet alsnog en we roepen de regering op om dat nu snel af te dwingen."

Nieuwe expertgroep

"Ik snap dat mensen heel erg geschrokken zijn, dat in de eerste plaats", zegt verantwoordelijk staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat. "Maar ik hoop ook dat ze zien dat er wel stappen worden gezet."

"Dat er zoveel gezondheidsverlies is op basis van de activiteiten van de industrie betekent dat wij ook een zorgplicht voelen om te kijken hoe we het kunnen verbeteren," zegt Heijnen.

Een van die stappen is met een expertgroep kijken naar voorstellen op maat, om de gezondheid van omwonenden te verbeteren. Aanstaande maandag maakt Heijnen bekend wie er in de nieuwe expertgroep komen te zitten. Het gaat om tien wetenschappers, van artsen tot hoogleraren toxicologie, meldt haar ministerie.

Heijnen gaat bekijken of er strengere normen moeten komen. "Als je kijkt naar Tata dan voldoen ze aan de wettelijke kaders", zegt ze. "Toch zien we dat er gezondheidsverlies is in dat gebied en dat willen we natuurlijk niet."

Niet nog jaren duren

Een oplossing kan niet jaren op zich laten wachten, vindt ook het demissionaire kabinet. Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ging vandaag na de wekelijkse ministerraad in op vragen over het RIVM-rapport. Ze benadrukte dat staatssecretaris Heijnen ook op Europees niveau overlegt. "Je wil niet dat een bedrijf over de grens verhuist "en daar even vervuilend doorgaat", zei ze.

De overheid moet voor een gezonde leefomgeving zorgen, maar het is volgens Van Gennip ook belangrijk dat de staalfabrikant "zelf de verantwoordelijkheid voelt om die stappen te zetten".

Werkgelegenheid

Ook FNV Tata Steel reageert op het rapport via X: "Alhoewel er een programma met maatregelen loopt om uitstoot en overlast te verminderen, is dit alleen niet voldoende". Volgens de FNV heeft het staalbedrijf alleen bestaansrecht bij een drastische verandering van de manier waarop er staal wordt gemaakt "met behoud van de werkgelegenheid".

FNV Tata Steel roept alle betrokken partijen op het RIVM-rapport te volgen en bindende afspraken te maken voor het duurzamer produceren van staal.