Supermarkten: niet genoeg geld van Statiegeld Nederland gekregen

• Charlotte Klein

  redacteur Economie

Verschillende supermarktondernemers zeggen dat ze van Statiegeld Nederland te weinig geld hebben gekregen voor het innemen van flesjes en blikjes. Bij het meldpunt dat het Vakcentrum, de belangenvereniging voor retailondernemers, heeft geopend hebben 31 ondernemers een melding gedaan. Statiegeld Nederland zegt dat het inmiddels weer goed loopt en wil voor 1 oktober met een vorm van compensatie komen.

Volgens het Vakcentrum kan het bedrag per ondernemer verschillen. De inschatting is dat het in de meeste gevallen gaat om enkele honderden euro's, met enkele ondernemers die aangeven boven de 1000 euro uit te komen.

Het lijkt het volgende voorval dat erop wijst dat het Afvalfonds Verpakkingen (de beheerder van Statiegeld Nederland) niet helemaal voorbereid was op de invoering van het recyclen van blikjes. Nederlanders verbruiken er jaarlijks 2,5 miljard en ze kunnen sinds 1 april worden ingeleverd.

Topdrukte bij de telcentra

Inleverpunten krijgen het geld terug dat ze hebben moeten betalen aan het statiegeld van blikjes en flesjes. Producenten, bijvoorbeeld frisdrankfabrikanten, dragen via het Afvalfonds statiegeld af aan Statiegeld Nederland.

Het statiegeld wordt door hun afnemers, zoals supermarkten, in rekening gebracht bij consumenten. Als die de verpakking weer inleveren, krijgen ze het geld terug. Daaromheen zit een complex systeem van transport, administratie en recycling.

Vanwege drukte keerde Statiegeld Nederland in juni tijdelijk een vaste vergoeding uit in plaats van het precieze bedrag. Het mooie weer, veel evenementen en het invoeren van statiegeld op blik leidde tot topdrukte bij de telcentra, zegt een woordvoerder: "Om de verwerking goed te laten doorlopen, ook vanwege de hygiëne, zijn de zakken met blikjes, flesjes en flessen drie weken gesorteerd zonder deze eerst per supermarkt te tellen. Voor de jaarrapportage aan de overheid is het totaal wel geteld."

Die ingestelde vaste vergoeding is volgens Statiegeld Nederland gebaseerd op de gemiddelde waarde van de zakken, plus een extra bedrag. Zo zouden ondernemers er geen last van moeten hebben, maar verschillende ondernemers zeggen dus dat ze toch een te lage vergoeding hebben gekregen.

Gebaseerd op vertrouwen

Eén van die ondernemers is Roger Moonen, die een Spar runt in Petten. Bij hem leveren toeristen in het hoogseizoen relatief veel blikjes in en daar houdt de vergoeding van Statiegeld Nederland te weinig rekening mee, zegt hij. "Ik ben er allerminst blij mee. De maatregel is goed voor het milieu, maar het hele plan is ondoordacht." Hij denkt per dag zo'n 100 euro mis te lopen.

Ook Henry Hubers, eigenaar van een Coop-supermarkt in Vinkel, denkt geld mis te lopen. "Ik kreeg een bericht van Statiegeld Nederland dat ik gemiddeld 77 euro per week had ingeleverd, als vaste vergoeding kreeg ik 90 euro. Maar ik heb de afgelopen twintig facturen gecheckt, en ik zat telkens boven de 100 euro."

Het gaat bij Hubers om negen zakken die hij in juni heeft ingeleverd. "Dat gaat om bijna 150 euro. Dat is niet het einde van de wereld natuurlijk, maar dit hele systeem is gebaseerd op vertrouwen. Als ik een zak inlever, telt Statiegeld Nederland het en krijg ik een bedrag. Dan moet dat vertrouwen wel goed zitten."

Onmogelijk te achterhalen

Ondernemers zijn bang dat ze niet het hele bedrag zullen terugzien. Nu de zakken niet per supermarkt zijn geteld, is onmogelijk te achterhalen wat er precies in heeft gezeten, zegt het Vakcentrum.

Statiegeld Nederland gaat uit van een gemiddelde en Coop-eigenaar Huberg is bang dat de stichting daarbij kijkt naar eerdere gemiddelden en dat blikjes er niet in zijn meegenomen. Statiegeld Nederland weerspreekt dat: "De vergoeding is zorgvuldig vastgesteld."

Het Vakcentrum zegt erop te vertrouwen dat Statiegeld Nederland het uiteindelijk goed zal regelen. "Maar het zal arbitrair blijven, dus niet elke ondernemer zal 100 procent tevreden zijn."

Tik op de vingers

Twee weken geleden kreeg het Afvalfonds Verpakkingen eerst een tik op de vingers van demissionair staatssecretaris Heijnen en vervolgens van de Inspectie Leefomgeving en Transport. Het Afvalfonds moest vorig jaar minimaal 90 procent van de plastic flesjes innemen en recyclen, maar bleef steken op 68 procent. Over de blikjes zijn nog geen cijfers.

Tot morgen is het meldpunt bij het Vakcentrum geopend, daarna bepaalt Statiegeld Nederland of de vaste vergoeding volstond of dat er toch moet worden gecompenseerd. Inmiddels wordt de inhoud van de ingeleverde zakken weer zoals gebruikelijk per supermarkt geteld en vergoed, zegt Statiegeld Nederland.