Von der Leyen: economische groei en duurzaamheid kunnen in EU samengaan

• Nisrine Sahla

  Redacteur Brussel

• Aïda Brands

  redacteur Brussel

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft in haar jaarlijkse Europese 'troonrede', de State of the European Union, benadrukt dat Europa groei en duurzaamheid wil laten samengaan. De Europese Unie blijft ambitieus op klimaatgebied, benadrukt ze. Tegelijkertijd bedankte ze boeren voor het feit dat ze ons "elke dag weer" voorzien van eten.

"Ik wil hen bedanken dat zij ons elke dag van voedsel voorzien. Dat is geen gemakkelijke taak, gezien de gevolgen van de Russische oorlog tegen Oekraïne en klimaatverandering." Ze zei dat de EU moet samenwerken met boeren om deze uitdagingen aan te pakken. Volgens haar is het de enige manier om onze voedselvoorziening voor de toekomst veilig te stellen.

Bekijk hier een samenvatting van de toespraak:

Von der Leyen blikte verder vooruit. De verkiezingen voor het Europees Parlement zijn volgend jaar en daarmee is het einde van deze Commissieperiode in zicht. Von der Leyen nam in haar toespraak dan ook uitgebreid de tijd om aan te kaarten wat de Europese Commissie de afgelopen jaren heeft bereikt.

Oneerlijke concurrentie

Maar ze kaartte ook aan waar volgens haar de komende vijf jaar op gefocust moet worden. Specifiek noemde ze elektrische auto's uit China. Ze wil onderzoeken of China de auto's met subsidie onder de kostprijs verkoopt. Dat zou voor oneerlijke concurrentie zorgen met Europese autofabrikanten. De EU zou na dit onderzoek strafmaatregelen kunnen doorvoeren.

Ze gaf in het begin van haar toespraak ook nadrukkelijk de aandacht aan Europese jongeren. Von der Leyen benadrukte dat de stem van de jongeren de toekomst zal bepalen.

Vooral thema's als het klimaat, migratie en ook kunstmatige intelligentie zullen zeer belangrijk voor hen zijn, volgens Von der Leyen. "Wanneer ik spreek tot de jongere generatie, zie ik een visie voor een betere toekomst. Hetzelfde vurig verlangen om aan betere toekomst te bouwen."

Migratie

Von der Leyen nam ook de tijd om het over migratie te hebben. In het bijzonder noemde ze de Tunesiëdeal, die in juli werd gesloten. "We hebben een akkoord getekend met Tunesië dat voor zowel de EU als Tunesië voordelen oplevert die verder gaan dan alleen migratie. Van energie en onderwijs tot vaardigheden en veiligheid. En we willen deze overeenkomsten ook aangaan met andere landen." Het Europees Parlement heeft kritiek op de Tunesië-deal.

Oekraïne

Net als vorig jaar besteedde de Commissievoorzitter uitgebreid aandacht aan de situatie in Oekraïne. Er was in het bijzonder aandacht voor de jonge Oekraïense schrijfster Victoria Amelina. Zij werd deze zomer slachtoffer van een Russische raket tijdens een diner met collega's. Von der Leyen wil dat er een extra 50 miljard euro naar Oekraïne gaat voor de wederopbouw van het land.

Verder benadrukte Von der Leyen wederom dat Oekraïne bij de EU moet komen. "De toekomst van Oekraïne, Moldavië en de Westelijke Balkanlanden is in de EU." Volgens haar is het in het strategisch belang van de EU om landen tot de unie te laten toetreden. "We moeten kijken naar hoe we een succesvolle uitbreiding kunnen volbrengen. Vrijheid van pers en onafhankelijk rechtspraak zijn essentieel."

Hervorming van de EU

Maar de uitbreiding van de EU zal ook gepaard moeten gaan met hervorming, aldus de Commissievoorzitter. Want hoe meer landen bij de EU komen hoe lastiger het zal worden om besluiten te nemen. De afgelopen maanden wordt er al druk gediscussieerd over een betere besluitvorming binnen de EU. Zo willen sommigen dat het vetorecht van EU-landen wordt opgeheven. Ook is er discussie over een andere verdeling van het Europees geld en een andere rol voor het Europees Parlement.

Voor sommige aanpassingen is een verdragswijziging nodig, wat vaak een zeer langzame procedure is. "Een mogelijke verdragsverandering mag de uitbreiding van de EU niet in de weg staan", benadrukte Von der Leyen.