VNG adviseert gemeenten om derdelanders ook na deadline opvang te bieden
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) adviseert gemeenten om zogeheten derdelanders uit Oekraïne voorlopig te blijven opvangen. Het kabinet wil dat gemeenten komende maandag met die opvang stoppen, maar door tegenstrijdige uitspraken van rechters is onduidelijk of het kabinet het verblijfsrecht van derdelanders kan intrekken. Deze niet-Oekraïners woonden in Oekraïne toen vorig jaar de oorlog uitbrak en zijn daarop naar Nederland gevlucht.
Uit een rondgang van persbureau ANP onder 300 gemeenten bleek eerder vandaag al dat meerdere gemeenten de deadline van komende maandag naast zich neerleggen. Onder meer Eindhoven, Groningen, Arnhem, Ede, Deventer en Roermond gaan in tegen het besluit van demissionair staatssecretaris Van der Burg van Asiel. Die zei gisteren nog dat hij wil vasthouden aan de deadline en de opvang maandag wil laten stoppen.
Tegenstrijdige uitspraken
Rechters hebben in de afgelopen weken verschillend geoordeeld in zaken over het verblijfsrecht van derdelanders. Een rechter oordeelde dat de overheid zelf mag bepalen wie er onder de beschermingsrichtlijn valt en mag de overheid dat recht voor mensen die niet onder de Europese regels vallen ook intrekken. Een andere rechter oordeelde deze week dat alleen de Europese Unie kan besluiten om de Europese bescherming stop te zetten.
Derdelanders die geen asiel of studievisum hebben aangevraagd, zouden Nederland vanaf maandag binnen 28 dagen moeten verlaten. Van der Burg denkt dat er "tegen die tijd", als de vertrekperiode van vier weken op zijn eind loopt, wel meer duidelijk is over hoe het verder moet.
De Raad van State, de hoogste bestuursrechter, moet uiteindelijk een oordeel geven. De VNG zegt dat oordeel af te wachten en adviseert gemeenten om in de tussentijd geen "onomkeerbare besluiten" te nemen.
Nu op straat, straks weer opvang?
In de stad Groningen staan 40 derdelanders geregistreerd. Ook die gemeente heeft besloten om de deadline naast zich neer te leggen. "Wij zullen mensen niet met dwang laten vertrekken", zegt een woordvoerder tegen persbureau ANP. "We doen dat ook om te voorkomen dat er een grote toeloop ontstaat bij het aanmeldcentrum in Ter Apel."
Eindhoven wijst op de rechtszaken die nog lopen. Als de vluchtelingen nu op straat worden gezet, moeten ze later misschien weer opvang krijgen. "We kiezen er daarom nu voor de opvang voor alle derdelanders in Eindhoven (98 personen) te continueren." Arnhem laat weten: "Wij zijn een gastvrije stad en zetten niet zomaar mensen op straat."
Er verblijven ongeveer 2900 derdelanders in Nederland. Het kabinet wil dat de vluchtelingen maandag hun recht op bescherming en opvang kwijtraken. Ongeveer 700 van hen willen asiel aanvragen en zouden daarmee in een opvang van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) terechtkomen. De vluchtelingen kregen aanvankelijk dezelfde bescherming en dezelfde rechten als gevluchte Oekraïners.
