Oxfam Novib: 1 op de 5 waterputten in Hoorn van Afrika niet bruikbaar

Door de aanhoudende droogte en grillige weerpatronen in de Hoorn van Afrika wordt het voor inwoners van de regio steeds lastiger om drinkwater te vinden. Volgens een rapport van Oxfam Novib zit in een op de vijf waterputten geen water. Het toenemende gebrek aan water is volgens de hulporganisatie een van de grootste bedreigingen voor de mensheid.

"Er is hier in vijf regenseizoenen op rij te weinig regen gevallen", zegt Nienke Hiemstra, projectleider noodhulp van Oxfam Novib, vanuit Somalië in het NOS Radio 1 Journaal. "We moeten hierdoor steeds dieper boren om water te vinden. Vaak is er helemaal geen grondwater aanwezig of is de kwaliteit slecht en blijkt het water ondrinkbaar."

Meer extreem weer

Oxfam Novib ziet dat er door klimaatverandering steeds vaker extreme weersomstandigheden ontstaan in de regio. Afgelopen voorjaar viel er, na de vijf droge regenseizoenen, juist een extreme hoeveelheid regen in sommige regio's van Somalië. Waterputten en wc's kwamen vol vies water te staan.

"De waterputten waren door overstromingen niet langer bruikbaar. Het vervuilde water zorgde bovendien voor cholera en allerlei andere ziekten als malaria en dengue", staat in het rapport van de hulporganisatie.

Volgens Hiemstra maakt het extreme weer het leven in Somalië voor veel mensen lastig. Een groot deel van de bevolking is herder en trekt met vee door het land. Hiemstra: "De droogte van de afgelopen jaren heeft deze manier van leven steeds lastiger gemaakt. We zien dat veel vee is verzwakt of gestorven."

Veel van die mensen trekken nu naar de stad voor hulp, zegt Hiemstra. "Somalië wordt geteisterd door conflicten, waardoor hulpverlening niet altijd naar de mensen toe kan. Rondom steden zie je nu veel kampen ontstaan." Voor ruim 32 miljoen mensen in de Hoorn van Afrika dreigt hongersnood.

Het rapport concludeert dat Oost-Afrika tegen 2040 getroffen kan worden door een neerslagstijging van 8 procent. Een cyclus van overstromingen en droogte kan ertoe leiden dat voedingsstoffen van de uitgeputte bodems wegspoelen.

Honger, ziekte en klimaatvluchtelingen

Volgens Hiemstra is het op korte termijn belangrijk dat er meer acute hulp naar de regio wordt gestuurd. Daarnaast moet er geïnvesteerd worden in duurzame watersystemen en moet de uitstoot van broeikasgassen door rijke landen drastisch naar beneden, zegt ze.

Oxfam Novib noemt de watercrisis in een verklaring "een van de grootste bedreigingen voor de mensheid" omdat het zal leiden tot "meer honger, meer ziekte en meer klimaatvluchtelingen".

Eerder onderzoek wees uit dat door de opwarming van de aarde de kans op droogte in de Hoorn van Afrika ongeveer honderd keer zo groot is geworden. De aanhoudende ernstige droogte had niet plaatsgevonden zonder de uitstoot van broeikasgassen, stelde de internationale onderzoeksgroep World Weather Attribution.