'Overlevenden van bootramp moesten zwijgen over rol van Griekse kustwacht'

Twee overlevenden van de ramp met de migrantenboot voor de Griekse kust vorige maand zeggen dat ze van de Griekse autoriteiten moeten zwijgen over de rol die die de Griekse kustwacht heeft gespeeld.

Ook vertelden ze aan de BBC dat ze onder druk zijn gezet om Egyptenaren die aan boord waren van mensensmokkel te beschuldigen.

De ramp

De overvolle uit Libië afkomstig vissersboot Adriana maakte op 13 juni ten zuidoosten van het Griekse schiereiland Peloponnesos water. Daarna viel de motor uit en het zonk de boot de daaropvolgende nacht. 104 opvarenden konden worden gered, de dood van 82 opvarenden is bevestigd en naar schatting 500 mensen worden vermist.

De kustwacht verklaarde dat het schip hulp had geweigerd, maar de Duitse omroep WDR hoorde een paar dagen later van tien overlevenden dat de kustwacht tot drie keer toe had geprobeerd het schip naar Italiaanse wateren te slepen.

Het Britse Channel 4, dat ook met een overlevende sprak, hoorde dat het schip kapseisde kort nadat de kustwacht een touw aan het schip had vastgemaakt. De kustwacht bevestigde dat laatste. Dit zou gebeurd zijn om het schip stabiel te houden.

Nadat de overlevenden in Griekenland aan land waren gebracht, werden negen Egyptenaren van mensensmokkel beschuldigd.

Nieuwe beschuldigingen

Twee overlevenden waarmee de BBC sprak bevestigen dat de kustwacht de Adriana probeerde weg te slepen. "Ze maakten een touw vast aan de linkerkant. Iedereen ging naar rechts om hem in balans te houden. Het Griekse schip voer snel weg waardoor onze boot omsloeg", aldus een van hen. Volgens de BBC is dat in de rechtbankstukken door vijf getuigen bevestigd.

Eenmaal aan land moesten de overlevenden hun mond houden over wat ze hadden gezien. "Toen mensen zeiden dat de kustwacht de ramp had veroorzaakt, moest de tolk tegen de ondervraagde zeggen dat deze zijn mond moest houden", zei de andere getuige waarmee de BBC sprak. "Jullie hebben het overleefd! Hou je mond erover! Stel geen vragen meer", zou tegen hen zijn geschreeuwd.

De twee zijn bereid dit onder ede te verklaren als er een eerlijk proces komt.

Egyptenaren

De negen Egyptenaren die van mensensmokkel worden beschuldigd, riskeren een levenslange gevangenisstraf. "Ze zijn door de Grieken gevangen gezet en vals beschuldigd om hun eigen misdaad te verhullen", aldus een van de getuigen.

De verklaringen die andere overlevenden hebben afgelegd over de rol van de Egyptenaren, zouden door de kustwacht zijn afgedwongen.

De BBC sprak ook met een Iraans-Britse tolk die zoiets eerder heeft meegemaakt. Afghaanse opvarenden van een migrantenschip uit Turkije zouden vorig jaar door de Griekse autoriteiten onder druk zijn gezet om Iraanse mede-opvarenden van mensensmokkel te beschuldigen. Tegen de Afghanen zou zijn gezegd dat ze anders terug zouden worden gestuurd naar de Taliban.

De BBC heeft de Griekse autoriteiten om een reactie gevraagd. Die is er niet gekomen. De minister die verantwoordelijk is voor de kustwacht, wees een interviewverzoek van de omroep af.