Mentale gezondheid van jongeren blijft probleem, vooral bij meisjes
Veel jongeren hebben nog altijd te maken met mentale problemen, vooral meisjes in het voortgezet onderwijs. Dat zeggen onderzoekers van de Universiteit Utrecht en het Trimbos-instituut. Ze deden eind vorig jaar een groot onderzoek naar het welzijn van scholieren. Met name meisjes zeiden dat ze zich onder meer zenuwachtig voelen, bang of ongelukkig en dat ze zich slecht kunnen concentreren.
Dat komt door een combinatie van factoren, denken de onderzoekers: "Sowieso is de coronacrisis geweest en we hebben gezien dat er tussen 2017 en 2021 echt een enorme stijging was in die mentale problemen", zegt hoofdonderzoeker Gonneke Stevens van de Universiteit Utrecht in het NOS Radio 1 Journaal. "Maar we zien dus dat het in 2022 nog steeds zo is. Dat lijkt ook samen te hangen met het feit dat de druk door schoolwerk nog steeds heel hoog ligt."
Verder zijn de sociale relaties bij meiden in het voortgezet onderwijs met bijvoorbeeld ouders, leraren en vrienden minder positief dan in 2017, zegt Stevens. "Tenslotte spelen misschien ook, na die coronacrisis, de oorlog in Oekraïne en de klimaatcrisis mee."
Hogere percentages
De problemen spelen niet alleen onder meisjes, maar de percentages liggen bij hen een stuk hoger dan bij jongens. "We zien zeker bij de jongens in het voorgezet onderwijs ook een stijging in mentale problemen, eigenlijk vanaf 2017. En ook bij hen zien we dat die de laatste jaren niet zijn afgenomen."
Vorig jaar zei ruim een derde van de jongens op de middelbare school last te hebben van concentratieproblemen, 14 procent van emotionele problemen en iets meer dan de helft van psychosomatische klachten. Bij meisjes ging het om 48 procent met concentratieproblemen, 46 procent emotionele problemen en 75 procent psychosomatische klachten.
Iets anders dat opviel, is dat jongeren tussen 2021 en 2022 meer sociale media zijn gaan gebruiken. Dat geldt zowel voor meisjes als jongens. Dat gebruik zal waarschijnlijk niet direct leiden tot meer mentale problemen, maar dat zou op langere termijn wel kunnen, zegt Stevens.
"Een toename in intensief sociale media gebruik leidt op langere termijn voor sommige jongeren tot een toename in problematisch gebruik van sociale media en daarmee tot een stijging van mentale problemen."
Aandacht cruciaal
"Aandacht voor mentale problemen en gezondheid van de jeugd vinden we cruciaal." Daar moet op verschillende manieren wat aan worden gedaan, vinden de onderzoekers. Zo moet de jeugdzorg op orde zijn en beschikbaar. "Maar het is ook belangrijk om problemen zo vroeg mogelijk te identificeren en aan te pakken voordat ze ernstig worden."
Verder moeten brede maatschappelijke problemen als de klimaat- en woningcrisis worden aangepakt, zeggen de onderzoekers. Ze roepen allerlei maatschappelijke partijen op "hun verantwoordelijkheid te nemen en te zorgen voor een hoopvolle toekomst voor onze jeugd".
