'Waanzin dat onze parcoursen nu nooit worden gecontroleerd door de UCI'

Het was zo'n moment waarop de wielerwereld voor even één was. Samen werd er op 15 juni stilgestaan bij het leven van Gino Mäder, dat na een valpartij in een afdaling in de Ronde van Zwitserland te vroeg en te abrupt eindigde.

Na de stilte volgde al snel de storm: het moet voortaan anders, klonk het in koor. Zo'n afdaling in de finale van een wedstrijd? Nee, het moet veiliger, want dit nooit weer. En er werd al snel een oplossing gedeeld: er komt voortaan een onafhankelijke partij, 'SafeR' genaamd, die vanaf 1 januari de veiligheid van een wedstrijd moet waarborgen.

Het was zo'n reflex in de wielerwereld die Thijs Rondhuis vaker heeft gezien. De organisator van wielerwedstrijden in Nederland, zoals de NK van dit weekeinde, juicht de komst van SafeR toe, maar roept de nieuwe instantie al bij voorbaat op om "niet te blijven hangen in de hoogste categorie wedstrijden."

Naast de Nederlandse kampioenschappen neemt Rondhuis door het jaar heen ook wedstrijden als Olympia's Tour, de Simac Ladies Tour en (dit jaar) de Europese kampioenschappen in Drenthe voor zijn rekening.

Allemaal geen evenementen waarbij renners gevaarlijke afdalingen voor de kiezen krijgen, zeker niet, maar met minimaal 65 kilometer aan openbare weg om af te zetten, zoals zaterdag tijdens de vrouwenkoers van het NK, schuilt er gevaar achter elke bocht.

"Er hoeft maar één automobilist te zijn die het sein van een verkeersregelaar negeert, of je hebt diepe ellende."

Onmogelijk

Rondhuis weet: "het is een crime om dat te beveiligen in Zuid-Limburg. Je kunt dat niet honderd procent goed doen, dat is bijna onmogelijk."

Alle extra ogen zijn welkom, zeker die van de internationale wielerbond UCI. Rondhuis spreekt dan ook schande van de huidige gang van zaken.

"Er wordt voor elke wedstrijd wel een jurylid aangewezen door de UCI, maar dat is vaak een buitenlander die een dag van tevoren komt invliegen. Je haalt hem op, je hebt een gesprek over de wedstrijd en dan ga je een dag later al de koers in. Meer niet."

Onder vuur

Rondhuis heeft het nog nooit meegemaakt dat zijn parcours van tevoren wordt gecontroleerd. Dat wordt altijd aan zijn bedrijf zelf overgelaten. "En dat kan natuurlijk niet. Dat is belachelijk. Niet meer van deze tijd."

Want als er dan iets gebeurt, wordt er vaak meteen met de vinger gewezen naar de parcoursbouwer, kortom de organisator. "Media, teams en ook renners staan dan gelijk in de gevechtshouding en de organisator ligt onder vuur. De vraag is in hoeverre dat redelijk is."

Het initiatief van SafeR, een project dat door zowel de UCI als door de professionele wielerploegen áls door organisatoren zoals de ASO gedragen wordt, juicht Rondhuis dan ook zeker toe. Een onafhankelijke partij die elk parcours onder de loep neemt.

Kwetsbaar

"Want er moet iets gebeuren, dat is helder. Het kan veiliger, dus moet het veiliger. Wielrenners zijn ontzettend kwetsbaar, dus alle betrokkenen hebben de inspanningsverplichting om dat maximaal veilig te maken."

Hij hoopt alleen wel dat SafeR ook zal kijken naar álle wielerwedstrijden die er zijn, niet alleen die op het hoogste niveau. "Blijf niet hangen in de hoogste categorie, bescherm alle organisatoren. Zo'n wedstrijd als de Tour Pyrénées voor vrouwen laatst, daar moet men ook naar gaan kijken."

In de Tour Pyrénées ging het flink mis. Het peloton kwam in het normale verkeer terecht. De rensters staakten de wedstrijd omwille van hun veiligheid:

Mocht de UCI de wedstrijden van Rondhuis aan een inspectie onderwerpen, zal overigens blijken dat er weinig anders kan. De inspanning is al maximaal. Zo schetst hij de aanpak rond een van de belangrijkste obstakels dit weekeinde: geparkeerde auto's.

"Daar moet je je best voor doen. Afgelopen vrijdag zijn we al met drie teams vijf uur lang bezig geweest om onder elke ruitenwisser een briefje te stoppen dat er op 24 en 25 juni een wielerwedstrijd langskomt." En afgelopen vrijdag, een dag voor de vrouwenkoers, deed Rondhuis met zijn team een tweede ronde langs diezelfde auto's.

Sleepwagen

"Dan hebben we op de dag zelf nog één laatste redmiddel en dat is een sleepwagen, die de meest gevaarlijke auto's weg kan takelen."

En dan bleek donderdag ook nog dat een passage over de markt in Sittard niet honderd procent veilig is.

"Die hebben we er meteen uitgehaald. Dat zijn allemaal de dingen die we aan de voorkant doen. Dan heb ik het nog niet over de radiocampagne op de plaatselijke zender L1, online reclame, billboards, banieren in Sittard. En dan hoop je op medewerking van iedereen. Ik ben inmiddels wel een beetje een ervaren organisator, maar het blijft spannend."

De kortste weg naar een oplossing ligt voor de hand: alleen op een omloop rijden van maximaal 15 à 20 kilometer per ronde. "Dat is makkelijk te beveiligen. Maar teams en renners willen een zwaar NK. Nou, alleen met een plaatselijke ronde in Sittard/Geleen gaan we dat niet voor elkaar krijgen."

Met als gevolg de aanlooproutes van 65 en 95 kilometer die Rondhuis schetst. "Allebei startend in Valkenburg. En dan rijd je over de mooiste beklimmingen die Zuid-Limburg te bieden heeft richting de plaatselijke ronde. Op het moment dat je daarvoor kiest, weet je dat je risico's gaat nemen."

Valkuil

Of die risico's worden weggenomen door de komst van een SafeR, dat op vrijdag 30 juni gepresenteerd zal worden, moet de toekomst uitwijzen. Rondhuis voorziet nu al wel één valkuil. "Hoe blij ik er ook mee ben, we moeten oppassen dat de verantwoordelijkheid niet verschuift van de organisator naar de mensen die straks gaan keuren. Want een organisator kan straks na afloop altijd zeggen: ja, maar mijn parcours was toch gekeurd, het was toch goed?"