Slechtere schoolprestaties door stress voor kinderen uit gezinnen met geldproblemen

Een derde van de kinderen in groep 5 presteert slechter op school door stress door geldproblemen binnen het gezin. Dat blijkt uit onderzoek van het Jeugdeducatiefonds en ABN Amro.

Uit de resultaten van het onderzoek 'Kansenongelijkheid in Nederland' blijkt verder dat 38 procent van de kinderen opgroeit in gezinnen waar bezuinigd wordt op basisbehoeften. 28 procent van de gezinnen heeft moeite met het voldoen van de vrijwillige ouderbijdrage.

Het is de tweede keer dat het onderzoek is uitgevoerd. Dit jaar is vanwege de dalende koopkracht in Nederland de vraag naar (financiële) stress opgenomen in het onderzoek, meldt het Jeugdeducatiefonds.

Capaciteiten niet benut

"Iedereen merkt dat de boodschappen duurder worden, maar als je niet zo veel hebt en wel veel vaste lasten, ontstaan er spanningen in het gezin, en dat voelt het kind", zegt Hans Spekman, directeur van het Jeugdeducatiefonds in het NOS Radio 1 Journaal.

Spekman zegt te schrikken van de uitkomsten van het onderzoek. "Ik zie natuurlijk wel veel op de scholen waar ik kom, maar één op de drie kinderen die leeft met stress is een enorme hoeveelheid."

En die kinderen zitten vaak met elkaar in de klas, zegt Spekman. "Ieder kind is anders, het ene wordt stil en het andere kan soms ontploffen omdat het last van spanning heeft. Dat gaat ten koste van de lestijd, en dat betekent dat veel kinderen hun talenten niet kunnen benutten."

Als kinderen minder goed tot leren komen, worden hun capaciteiten niet benut en behalen ze een lagere cito-score, zegt Spekman. "Een lagere cito-score betekent vaak een baan waar je minder mee verdient."

Sores wegnemen

En dan zijn er nog sociaal-emotionele gevolgen. "Deze kinderen kunnen zich buitengesloten gaan voelen. Ze doen minder aan ontspanning, ze doen minder aan sport en ze hebben geen boeken thuis. Dat wordt door ze gevoeld."

Spekman zegt dat hier vanuit de samenleving wat aan gedaan kan worden. "Dit hoeven we niet te laten bestaan. We kunnen de stressfactoren voor ouders thuis verminderen en de positieve dingen versterken: dat scholen vaker naar het museum kunnen en dat kinderen naar een sportvereniging kunnen."

Het Jeugdeducatiefonds helpt door in toenemende mate reisjes naar het museum te bekostigen, zegt Spekman. "Daarbij werken we samen met het Jeugdfonds Sport & Cultuur en Meer Muziek in de Klas om sores van een kind weg te halen."

100 miljoen

De onderzoekers noemen ook het aanbieden van gezonde schoolmaaltijden als beleidsmaatregel om kansengelijkheid te stimuleren.

Bij een proef met schoolmaaltijden bleek eerder dat kinderen die een gratis maaltijd op school krijgen, meer energie hebben en zich beter kunnen concentreren. Dat meldde het Jeugdeducatiefonds na onderzoek van de effecten van een schoolontbijt, lunch of andere vorm van eten.

Het ministerie van Onderwijs stelt dit jaar 100 miljoen euro beschikbaar voor voedselsteun aan zo'n 300.000 leerlingen.