Consument voorzichtiger, 'behoorlijk grote krimp' van de economie
Vergeleken met eind vorig jaar is de economie in de eerste drie maanden van dit jaar toch weer gekrompen, met 0,7 procent, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In het laatste kwartaal van vorig jaar werd met een groei van 0,4 procent een recessie nog verrassend voorkomen. De krimp in het afgelopen kwartaal komt vooral doordat de import en met name de export afnamen.
CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen spreekt van een "behoorlijk grote krimp". Hij constateert dat de economie eigenlijk al sinds afgelopen zomer is gestagneerd. "De export deed het dit kwartaal slechter en er is heel veel gas aan de voorraden onttrokken. Dat telt ook als krimp", zegt hij.
Aan de onstuimige manier waarop consumenten na het einde van de corona-lockdowns aan het consumeren sloegen, is volgens Van Mulligen een einde gekomen. Waar huishoudens in het slotkwartaal van 2022 nog veel geld uitgaven, bleef de consumptie begin dit jaar op nul steken: "Her en der krimp en groei, maar per saldo geven we niet meer uit. Misschien merken consumenten de hoge prijzen ook wel."
Of er sprake is van een trend durft de CBS-econoom niet te voorspellen: "Het kan zijn dat de consumptie straks weer aantrekt. De inflatie daalt weer en voor het eerst stijgen de lonen harder dan de prijzen, maar het blijven economisch onzekere tijden."
De krimp van de Nederlandse economie valt Europees uit de toon. In België en Frankrijk groeide de economie in de eerste drie maanden met respectievelijk 0,4 en 0,2 procent. De Duitse economie stagneerde opnieuw met 0 procent.
Echt somberen wil Van Mulligen nog niet. "Het is een kwartaalcijfer. Als er volgend kwartaal weer een krimp uitkomt, dan lijkt het erop dat er toch echt iets aan de hand is.
Banengroei
Tegelijk meldde het CBS dat de werkloosheid in het eerste kwartaal van dit jaar licht is afgenomen. Er waren in deze periode 2000 werklozen minder dan een kwartaal eerder. Daarnaast groeide opnieuw het aantal banen, met 63.000 banen.
Het aantal openstaande vacatures bleef uiteindelijk gelijk. Tegenover elke honderd werklozen stonden in het eerste kwartaal 122 vacatures open. In de optiek van Van Mulligen is de kans op een baan voor de consumptie belangrijker dan hogere lonen. "Als je geen baan had en nu wel, dan gaat je koopkracht echt vooruit. Dat zien we in de cijfers."
Door de enorme krapte op de arbeidsmarkt en de hoge inflatie zijn de lonen in het hele bedrijfsleven flink gestegen. Ondernemers zagen hun loonkosten in 2023 daardoor stijgen met zo'n 17 miljard euro, becijferden economen van ABN Amro.
