Vermoorde Curaçaose politicus Wiels krijgt monument, 'maar boek nog niet gesloten'
Op 5 mei was het precies tien jaar geleden dat de Curaçaose politicus Helmin Wiels werd doodgeschoten op het strand van Marie Pampoen, bij Willemstad. Gisteren onthulden vrienden van Wiels op die plek een monument. Het waren vooral vrienden van het eerste uur, die bij de oprichting van de partij Pueblo Soberano (Soeverein Volk) door Wiels waren binnengehaald voor de onafhankelijkheidsstrijd.
Van die strijd is nog maar weinig over, zei Melvin 'Mac' Cijntje bij de herdenking. Hij zat samen met Wiels in het parlement. "Kijk, het leeft nog steeds binnen de gemeenschap, maar misschien wat minder. Er is niemand die het nog constant over de onafhankelijkheid heeft." Volgens de oud-parlementariër was de rol van Wiels cruciaal. "Zijn kwaliteit kun je niet evenaren. We zullen dit in de nabije toekomst wel beter moeten doen."
Toch was het na de verkiezingsoverwinning van Pueblo Soberano in 2012, toen een op de vijf kiezers op Curaçao op Wiels stemde, al gauw duidelijk dat een snelle onafhankelijkheid er niet in zat. Wiels formeerde een zakenkabinet met de onbekende Daniel Hodge, die geen lid was van zijn partij, als premier.
Geen eenheid meer, drie herdenkingen
Hodge was gisteren ook bij. "We hadden van hem een soort huishoudboekje gekregen, een to-do-lijst met als een van de opdrachten om de rust terug te brengen in de verhoudingen binnen het koninkrijk en de relatie met Nederland weer te verbeteren. Onafhankelijkheid was geen onderdeel van het huishoudboekje. Dat stond niet op de lijst van dingen", vertelde Hodge. "Je moet het zo zien: zijn visie van onafhankelijkheid was een langetermijnvisie. Staatkundige onafhankelijkheid is het sluitstuk van een onafhankelijke mindset, een onafhankelijke manier van denken. Dat waren zijn woorden."
Helmin Wiels probeerde het Curaçaose volk vooral door bewustwording over de Curaçaose eigenwaarde de weg naar onafhankelijkheid te wijzen. De eenheid die daarvoor nodig was, is nu ver te zoeken.
Er waren gisteren drie herdenkingen, omdat er drie groepen zijn die niets met elkaar te maken willen hebben: allereerst de vrienden van het eerste uur, de oude Pueblo Soberano. Daarnaast heb je de nieuwe buitenparlementaire Pueblo Soberano, die na de moord een hele andere invulling gaf aan Wiels' idealen. En tot slot is er de familie van Wiels, die zich distantieert van beide partijen.
'Verantwoordelijk voor moord'
Hoewel de moordenaars van Wiels achter slot en grendel zitten, hebben de oude garde van de partij en de familie verschillende theorieën over wie de echte opdrachtgevers waren. Voor Aubert Wiels, de broer van Helmin, is het duidelijk. "Er liggen veel verhalen op straat, Curaçao is een kleine gemeenschap. De moord op mijn broer was een politieke moord. Hij had de politici van toen binnen de partij gebracht, maar ze hadden hem niet meer nodig. Opvallend genoeg heeft geen van hen in deze laatste tien jaar via bijvoorbeeld een parlementaire enquête geprobeerd de waarheid te achterhalen."
Aubert Wiels noemt geen namen, maar hij is ervan overtuigd dat de mensen die nu een monument hebben neergezet zich op enig moment zullen moeten verantwoorden. "Het boek kan na tien jaar nog steeds niet gesloten worden, het maakt me heel moe."