Pgb-budget steeds vaker te krap: 'Er is scheefgroei ontstaan'

Mensen met een persoonsgebonden budget (pgb) komen steeds vaker financieel niet uit, omdat de tarieven van zzp'ers in de zorg flink zijn toegenomen. Dat ziet Per Saldo, een vereniging voor mensen met een pgb. De vereniging kreeg in de eerste maanden van dit jaar al ruim 250 meldingen binnen over te hoge kosten waardoor pgb's niet dekkend zijn.

Ongeveer 120.000 Nederlanders hebben een persoonsgebonden budget (pgb), een bedrag dat gebruikt wordt om zelf zorg of thuishulp in te kopen.

Scheefgroei

Het probleem speelt bijvoorbeeld bij Nynke Koelma. Zij heeft een progressieve spierziekte en is afhankelijk van hulp bij het wassen en aankleden. Zij ziet dat er een "soort scheefgroei" is ontstaan in wat de verzekering betaalt en wat verpleegkundigen vragen voor zorg.

Zo sprak ze laatst een verpleegkundige die veel ervaring heeft, maar toch niet voor Koelma aan de slag gaat vanwege het prijsverschil. "Ze zat 10 euro per uur boven het bedrag dat mijn verzekering vergoedt." Koelma krijgt 35 euro per uur voor een zorgverlener. "Toen zei ze dat ze het voor dat bedrag niet doet. Dat was erg jammer."

Sarike de Zoeten heeft hulp nodig bij de verzorging van haar zoon Bram. Ze heeft het gevoel dat sommige zzp-hulpverleners dit werk nu vooral kiezen vanwege de toegenomen tarieven. "Een kind opvangen is echt iets anders dan een jongen als Bram."

Directeur Aline Molenaar van Per Saldo ziet schrijnende gevallen. Ze noemt het voorbeeld van een man die 's nachts in zijn rolstoel moest blijven zitten, omdat er niemand was om hem naar bed te brengen.

Door de grote roostergaten in de zorg zijn zzp'ers namelijk hard nodig om de teams rond te krijgen. En een nieuwe hulp inhuren, is dus in sommige gevallen te duur.

Iemand met een pgb moet een zorgverlener sowieso het minimumloon betalen. Wat een professional per uur of dagdeel maximaal mag verdienen, wordt door de gemeente of zorgverzekeraar bepaald. Als het tarief van bijvoorbeeld een zzp'er hoger ligt dan dat maximum, moet de cliënt zelf bijbetalen.

Tarieven naar beneden of vergoeding omhoog?

SoloPartners is een brancheorganisatie voor zzp'ers in de zorg. De branche herkent dat bij pgb's via de Wmo en Zvw de budgetten achterblijven bij de tarieven. Een woordvoerder van de organisatie legt uit dat de tarieven afwijken, omdat volgens hem zowel het zorgstelsel als markt niet goed functioneert.

"Maar komt dat omdat de tarieven van de zzp'ers te hoog zijn of omdat de budgetten uitgaan van te lage tarieven? Een zzp'er moet wel zijn ondernemerslasten kunnen betalen en een inkomen overhouden", zegt de woordvoerder.

Soms nemen professionele zorgverleners genoegen met minder, ziet Aline Molenaar van Per Saldo: "Je hebt heel trouwe zzp'ers die al jaren bij een budgethouder werken. Die vinden het werk zo belangrijk dat ze rekening houden met welk tarief ze vragen. Maar we kennen ook heel veel zzp'ers die ver boven het tarief vragen wat de budgethouder krijgt om zorg in te kopen."

Zorgen

Budgethouder Nynke Koelma maakt zich zorgen om de toekomst, want ze zal vanwege het verloop van haar spierziekte steeds meer hulp nodig hebben. "Ik weet niet of ik daar de juiste mensen wel voor kan vinden", zegt ze. "Ik weet ook niet wat een oplossing kan zijn. Moeten de zzp'ers hun tarieven naar beneden doen of is het de verzekering die meer moet vergoeden? Wie is er aan zet?"

Minister Helder voor Langdurige Zorg en Sport verwijst naar de Zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg, waarin tarieven zijn vastgesteld die verzekeraars maximaal mogen vergoeden. Ze zegt dat haar ministerie geen invloed heeft op wat zzp'ers vragen voor de zorg en ondersteuning. In samenwerking met gemeenten en Per Saldo wordt er door het ministerie gewerkt aan een handreiking voor het berekenen van toereikende pgb-tarieven die gemeenten hanteren voor het vaststellen van een pgb.

Per Saldo vindt dat niet genoeg en wil dat richtlijnen voor gemeenten worden omgezet in verplichtingen, die bovendien ook moeten gaan gelden voor zorgverzekeraars, die ook pgb's vaststellen. "Alleen als over alle pgb-wetten dezelfde vaste tarieven gaan gelden die maximaal worden vergoed, kun je de onderhandelingspositie van de budgethouder tegen de zzp'ers verbeteren", zegt Per Saldo-directeur Molenaar.