Deze Noorse wil het UEFA-bestuur bestormen 'zonder met granaten te gooien'
Vergeet de doelpuntenmachine genaamd Erling Haaland in Manchester. Stop met dagdromen over steekballen van Martin Ødegaard of Ada Hegerberg. In Noorwegen draaien de persen momenteel overuren voor een andere voetbalzaak van nationaal belang.
Alle aandacht in het Scandinavische land gaat momenteel uit naar Lise Klaveness, voormalig middenvelder en ijzervreter van het Noorse elftal.
Vorig jaar werd zij de eerste vrouwelijke voorzitter van de voetbalbond. Woensdag wil ze de eerste vrouw zijn die gekozen wordt in het UEFA-bestuur. Ten koste van een man.
En dat telt in Noorwegen. Liefst twaalf journalisten uit het land van 5,5 miljoen inwoners zijn naar Portugal gevlogen om verslag te doen van een mogelijk historische gebeurtenis.
"Vind je het oké als er foto's gemaakt worden van het interview?", vraag Klaveness terwijl ze haar hand uitsteekt in de tuin van een luxe vijfsterrenhotel, de locatie waar de bestuurlijke voetbalelite verblijft in aanloop naar het UEFA-congres.
In haar kielzog lopen twee journalisten mee. "Ze volgen me een jaar voor een Noors tijdschrift", zegt ze alsof het de gewoonste zaak van de wereld is.
Figo aan de bar
En nee, dat is niet normaal. Geen enkele voetbalbestuurder in het door UEFA afgehuurde hotel (zo'n tweehonderd kamers vol met bondsvoorzitters en functionarissen) heeft pers om zich heen.
Zelfs voetbalvedette Luis Figo niet. Hij kan hier ongestoord aan de bar hangen met oud-spits Robbie Keane, terwijl de Kroatische goalgetter van weleer Davor Suker in z'n eentje de eetzaal zoekt.
Om het verhaal van Klaveness te begrijpen moeten we precies een jaar terug in de tijd. Tijdens het FIFA-congres in Qatar grijpt zij, slechts drie weken in functie, naar de microfoon. Gianni Infantino en de overwegend mannelijke voetbalbestuurders kijken sceptisch toe.
Eerst praat ze over haar dromen als 13-jarig meisje en besneeuwde gravelvelden. En dan, een paar tellen later: "In 2010 zijn WK's op onacceptabele wijze toegewezen. Met onacceptabele consequenties voor de mensenrechten."
Boem. Knal. Een bommetje in hartje Doha, gedropt door een vrouw die getrouwd is met een vrouw.
"Het was riskant om dat te doen. Sommigen waren ontzettend boos op me en keken op me neer", zegt Klaveness nu. "Maar ik sta er nog altijd achter. Het was mijn plicht om dat te doen."
Afgelopen jaar merkte Klaveness: je stem laten horen is wellicht het juiste om te doen, maar je maakt er geen vrienden mee. Binnen de bestuurlijke kringen van het wereldvoetbal geldt: steek je boven het maaiveld uit met een mening, dan sta je met 1-0 achter. Of meer.
Klaveness: "Het is een gesloten cultuur met grote belangen. Afgelopen jaren zijn mensen voorzichtiger geworden met wat ze zeggen, omdat ze vrezen voor de gevolgen. Dat je een bestuurlijke positie misloopt of geen toernooi toegewezen krijgt."
Je begrijpt al snel de boodschap: er is een politieke prijs die je betaalt als je anders denkt.
Je mond houden, luisteren en in de pas lopen in plaats van moed tonen en je uitspreken. Is dat daadwerkelijk een les die ze geleerd heeft sinds haar speech in Doha vorig jaar?
"Ja", zegt Klaveness. "Het is niet zo dat andere voorzitters me opbellen en me dit letterlijk zo zeggen, maar je begrijpt al snel de boodschap. Er is een politieke prijs die je betaalt als je anders denkt."
Volgens de Noorse is er werk aan de winkel om achterhaalde elementen weg te snijden uit het voetbal. Als (kandidaat-)lid van het UEFA-bestuur is dat volgens haar net iets makkelijker dan als voorzitter van een relatief kleine voetbalbond.
"Het heeft geen zin om een granaat op het hele systeem te gooien. Wel zijn er dingen die aangepast moeten worden. Voetbal is de grootste sport onder vrouwen, maar er is niemand die hen vertegenwoordigt in het UEFA-bestuur. Er is leiderschap nodig met gevoel voor deze sport. Je kunt niet vanuit het mannenvoetbal komen en neerkijken op het vrouwenvoetbal."
Af en toe kijkt Klaveness om zich heen tijdens het interview. Ze knikt naar de Zwitserse bondspresident die een paar meter verderop een interview geeft aan een cameraploeg.
"Of ik geniet van dit soort settings? Nee, eigenlijk vind ik het vreselijk saai. Tegelijk vind ik het ook wel erg interessant", doelt ze op de menselijke verhoudingen en 'het spel' om zaken gedaan te krijgen van collega-bestuurders. Het zogenaamde lobbywerk, het wheelen en dealen.
Biertafel
Alle elf kandidaten voor de zeven vacante bestuursplekken bespelen de meute op hun eigen manier. Waar Klaveness zich richt op inhoudelijke gesprekken, hangt haar Liechtensteinse collega aan de biertafel in een nabijgelegen café.
Om hem heen mannen in pak, halfvolle tapbiertjes en lachende gezichten. Oude makkers, dat zie je meteen. Onder hen de Hongaarse vice-voorzitter van de UEFA, die tussendoor handig handjes schudt met inkomende gasten.
Klaveness over haar lobby, die duidelijk anders in elkaar steekt: "Afgelopen twee maanden heb ik met wel veertig tot vijftig bondsvoorzitters gesproken. Dan probeerde ik echt tijd voor ze vrij te maken."
Ze heeft gedaan wat ze kon, zegt ze. Op haar manier. "Of het effect heeft gehad, zullen we woensdag wel zien."
