"Mensen willen dat veilige gevoel van vroeger terug". Met slogans als deze prijzen beveiligingsbedrijven hun dure systemen aan. En met succes. De technische beveiligingssector groeit als kool, terwijl inbraakcijfers al jaren dalen. Is een duur beveiligingssysteem een garantie om inbraak te voorkomen?
Een telefoonwinkel in Bergen op Zoom had net geïnvesteerd in een beveiligingssysteem toen er in december 2021 werd ingebroken. Ondanks dat het alarm afgaat, de ruimte gevuld wordt met rook en de politie wordt gewaarschuwd, nemen de inbrekers in nog geen anderhalve minuut een grote kist met telefoons mee. Winkelier Fatih Kaba: "Ik had ongeveer dertienduizend euro aan schade."
Een jaar later is het weer raak. De eigenaar heeft de waardevolle spullen deze keer in een kluis gestopt, maar er is wel forse schade.
Bewakingsbeelden van de inbraken:
Deze winkelier heeft veel pech gehad, want het aantal inbraken in woningen en bedrijven is de laatste tien jaar juist enorm afgenomen: woninginbraken daalden sinds 2012 met ruim 70 procent.
Burgers kunnen een hoop zelf doen om inbraak te voorkomen, zegt Sybren van der Velden Walda, landelijk coördinator Woninginbraak bij de Nationale Politie. "Goed hang- en sluitwerk, daar begint de beveiliging van je huis mee."
Slotenmaker Peter Zomer van het bedrijf Lockforce legt uit dat veel oudere huizen nog sloten hebben die makkelijk open te krijgen zijn. "Vaak is het genoeg om er een flinke trap tegen te geven en dan is de deur open."
Als we alleen nog maar vertrouwen op techniek, vermindert de sociale cohesie.
Ondanks dat er minder ingebroken wordt, gaven Nederlanders vorig jaar 24 procent meer uit aan beveiligingssystemen, camera's en slimme deurbellen dan het jaar ervoor, becijferde onderzoeksbureau Multiscope. Aan beveiligingssystemen werd het meest uitgegeven: 236 miljoen euro.
Hysterisch
Criminoloog en filosoof Marc Schuilenburg schreef een boek over de hang naar nog meer veiligheid in een steeds veiligere samenleving. "Ik heb dat ooit de succesparadox genoemd: hoe veiliger alles in het algemeen wordt, hoe hysterischer we bijna reageren op het laatste stukje onveiligheid dat er dan nog is."
Hij noemt twee voordelen van een beveiligingssysteem met camera's en een alarm: dieven worden afgeschrikt tijdens de inbraak en nemen minder buit mee en de camerabeelden kunnen worden gebruikt in de opsporing. "Maar het voorkomt inbraak niet."
Marktleider in beveiligingssystemen Verisure laat in een reactie weten dat van hun alarmsystemen wel degelijk een preventieve werking uitgaat, als preventieborden en stickers op de gevels worden geplaatst.
'Alarm deed zijn werk niet'
Ook de telefoonwinkel had een systeem van Verisure. Eigenaar Kaba sloot een abonnement af en dacht dat inbrekers zo geen kans meer hadden binnen te komen. "Je neemt niet voor niets een abonnement met een alarm, maar het heeft zijn werk niet gedaan omdat het alarm pas na minuten is afgegaan. Normaal gesproken moet een alarm afgaan als er een minimale schock op de deur komt en dat is niet gebeurd."
Een medewerker van Verisure spreekt Kaba over het alarmsysteem. Kaba: "Hij gaf toe dat het alarm niet goed heeft gewerkt. En hij zei dat het bedrijf vooral is gericht op het krijgen van meer klanten dan op kwaliteit." In een reactie laat Verisure weten dat het bedrijf inderdaad sterk gegroeid is, maar het ontkent dat de kwaliteit van hun producten daaronder lijdt.
Minder sociale controle
Criminoloog Schuilenberg vindt dat er een duidelijke keerzijde zit aan het toenemend aantal bewakingssystemen: "Het leidt tot een rare paradox: als we alleen nog maar vertrouwen op techniek, vermindert de sociale cohesie. Terwijl we juist weten dat in buurten met een sterke vorm van onderlinge controle de kans op inbraak kleiner is."
Slotenmaker Zomer raadt de meeste klanten waar hij nieuwe sloten plaatst een alarmsysteem af. "Het ligt aan de situatie. Als je veel weg bent, zou je er misschien wat extra's bij kunnen zetten. Maar als jij normaal gesproken thuis bent en af en toe op vakantie, dan zou ik het niet snel aanbevelen."
De twee inbraken in de telefoonwinkel van Kaba zijn niet opgelost. Er zijn camerabeelden van de daders, maar die hadden hun gezicht bedekt. Kaba heeft geen vertrouwen meer in beveiligingssystemen. "Achteraf gezien had ik rolluiken moeten plaatsen."