Twee heldere lichtpunten in de hemel: Venus en Jupiter 'kussen' elkaar
Het valt al een paar dagen op aan de westelijke hemel: de twee heldere lichtpunten die net na zonsondergang vlak bij elkaar verschijnen. Het zijn de planeten Jupiter en Venus, die heel dicht bij elkaar staan en de komende dagen zelfs nog iets verder naar elkaar toe zullen bewegen.
Dat ze zo dicht bij elkaar staan is volgens sterrenkundige Theo Jurriens van de Rijksuniversiteit Groningen vrij zeldzaam. Pas in 2040 naderen de planeten elkaar weer op zo'n relatief korte afstand.
"We zien de planeten als het ware op een denkbeeldige hemelbol. Dus dan lijkt het alsof ze heel dicht bij elkaar staan. Maar dat is natuurlijk nep, want in het echt zijn ze honderden miljoenen kilometers van elkaar verwijderd", zegt Jurriens, die spreekt van optisch bedrog.
Vuurtoren
Hij vergelijkt het met een fotoperspectief. "Stel: je staat op de Groningse Waddenkust en in de verte zie je op een van de eilanden een vuurtoren. Als iemand dan van jou een foto maakt met de vuurtoren op de achtergrond, lijkt het of die vuurtoren heel dicht bij je staat. Maar in werkelijkheid is dat natuurlijk niet zo."
Jupiter en Venus zijn vooral aan het begin van de avond te zien, tussen zonsondergang en ongeveer 20.30 uur. Daarna gaan de planeten onder en zijn ze niet goed meer zichtbaar. "Het leuke is dat je het naar elkaar toe bewegen de afgelopen weken al goed te volgen was. Morgen is de dichtste nadering. Daarna gaan ze weer bij elkaar vandaan en dat is ook nog zeker een week of twee goed te volgen."
Kerstster
Ook is het bijzonder dat de planeten vanuit grote steden goed zichtbaar zijn. Jurriens: "Omdat ze zo helder zijn is er geen donker plekje voor nodig om ze goed te kunnen zien". Tot en met 1 maart is Jupiter de bovenste planeet en Venus de onderste. Vanaf 2 maart, als ze zich van elkaar verwijderen, is dat precies andersom.
Tijdens de conjunctie, op 1 maart, staan de planeten zo dicht bij elkaar dat het lijkt alsof er een dubbelster aan de hemel staat. Mogelijk is dit hetzelfde fenomeen als waarvan aan het begin van de jaartelling gedacht werd dat het de kerstster was die de geboorte van Jezus aankondigde.
Heldere nachten
Dat de planeten zo goed te zien zijn heeft ook te maken met de heldere nachten van de afgelopen dagen. Ook de komende nachten is er naar verwachting weinig tot geen bewolking. Na woensdag neemt de bewolking waarschijnlijk toe.
Overigens zijn Venus en Jupiter op dit moment niet het enige fenomeen in de lucht. Sinds twee dagen is Nederland ook in de ban van een ander bijzonder natuurverschijnsel, het noorderlicht. Ook dat kan de komende nachten waarschijnlijk nog worden waargenomen.
Jupiter en Venus (onderin, dicht bij de horizon) ontmoeten het noorderlicht:
