Sportscholen willen meldpunt ongewenst gedrag: 'Hij keek door m'n kleding heen'
Mike Megens
redacteur NOS Stories
Ongewenste opmerkingen, langdurig staren en zelfs achtervolgen. Het is iets waar voornamelijk vrouwen mee te maken krijgen in fitnesscentra. Sportscholen werken daarom nu aan een centraal meldpunt voor ongewenst gedrag. Er wordt inmiddels overleg gevoerd met onder meer sportkoepel NOC*NSF en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, laat de brancheorganisatie voor sportscholen (NL Actief) weten.
"Op lokaal niveau zijn er vertrouwenspersonen, maar we brengen nu ook de mogelijkheden voor een centraal punt in kaart", zegt Ronald Wouters, directeur van NL Actief. Volgens Wouters zitten fitnessclubs in de "gelukkige positie" dat er nog geen grote misstanden naar voren zijn gekomen in de sector, zoals bijvoorbeeld wel het geval is bij de turnsport. "Maar we realiseren ons dat er een meldpunt moet zijn."
NOS Stories maakte een verhaal over ongewenst gedrag in de sportschool:
Fitness is al ruim twintig jaar de meest beoefende sport onder Nederlanders van 12 jaar en ouder. En fitness wint nog steeds aan populariteit, blijkt uit de leefstijlmonitor van het CBS.
Ondanks die populariteit ervaren veel jongeren ongemak in de sportschool, zo delen ze in een online vragenlijst van NOS Stories. Van de 900 jongeren die aangeven naar de sportschool te gaan, zegt ruim de helft zich daar weleens ongemakkelijk te voelen. Zo'n 300 jongeren vertellen dat ze helemaal niet naar de sportschool gaan vanwege dat ongemak.
De meest voorkomende klacht? Glurende mannen.
Jonge vrouwen ervaren overlast
Online is angst voor de sportschool onderwerp van gesprek. Op TikTok is de hashtag #gymanxiety ruim 51 miljoen keer bekeken.
Yentl van Breugel (21) maakte een video over een vervelende ervaring in de sportschool en plaatste die op het platform. Ze vertelt over een man die haar aanstaart, haar van apparaat naar apparaat volgt en dicht langs haar loopt.
"Ik ben het zat dat wij vrouwen hiermee moeten dealen op een dagelijkse basis", zegt ze geëmotioneerd. "Ik wil gewoon in rust m'n work-out doen, zonder dat smerige mannen me intimideren." Haar video is inmiddels 1,8 miljoen keer bekeken.
Ook Manon Hoogendoorn (22) plaatste een video op TikTok. "Op nog geen meter afstand keek een man me van top tot teen aan, echt door mijn kleding heen. Zo van, wat zit daaronder?", zegt ze tegen NOS Stories.
Nadat Manon de man op zijn gedrag had aangesproken, bleef hij van een afstand naar haar staren. Ze brak haar training vroegtijdig af, omdat ze zich zo ongemakkelijk voelde. "Het voelt heel vies, heel naar." Op TikTok zijn tal van video's te vinden over hetzelfde onderwerp.
Er zit een groot verschil tussen iemand iemand begroeten en iemand een onveilig gevoel geven.
In reacties onder de video van Manon schrijven vrouwen zich te herkennen in haar situatie. De duizenden reacties onder de video van Yentl hebben een andere toon. "Alle mensen die de video hebben gezien, hebben mij bestempeld als jankbal", zegt ze.
Yentl had zich voorbereid op negatieve reacties. "Maar de hoeveelheid had ik niet verwacht, en ook niet van wie", zegt ze, doelend op de vele reacties van vrouwen die het voor mannen opnemen.
Ze heeft er geen boodschap aan: "Je mag in de rondte kijken en ook een praatje maken. Maar er zit een groot verschil tussen iemand iemand begroeten en iemand een onveilig gevoel geven."
Strakke kleding
Sportsocioloog Agnes Elling van het Mulier Instituut zegt, zoekend naar een verklaring voor het ongewenste gedrag in fitnesscentra, dat sportscholen veel bezig zijn met het verkopen van een sexy lichaam. "De reden dat je naar de sportschool gaat, heeft behalve met gezondheid ook te maken met uiterlijk. Er ligt veel meer nadruk op dan bij andere sporten." Ook sportkleding speelt volgens haar een rol: "Het is in de mode om in strakke kleding naar de sportschool te gaan, en dat legt er nog meer nadruk op".
NOS Stories sprak met jongeren die vinden dat vrouwen erom vragen als ze strakke kleding dragen. "Je kan ook in andere kleding trainen", zegt een jongen. "Als je je als vrouw op een bepaalde manier kleedt, kan dat voor mannen afleidend zijn", zegt een ander.
Volgens Elling klopt dat niet. "Vrouwen weten dat ze commentaar krijgen, maar dat is iets anders dan erom vragen." Elling ziet dat steeds meer vrouwen weigeren om zich te conformeren aan die gedachte. "Ze spreken zich meer uit over sekse-ongelijkheid, bijvoorbeeld tegen mensen die naar hen gluren in de sportschool. Zij accepteren bepaalde vormen van seksisme niet langer en willen hier iets tegen doen."