Alcohol kankerverwekkend? Veel mensen kennen de gevaren niet

Uit onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat mensen zich nog te weinig bewust zijn van het risico op kanker bij alcoholgebruik. Het kennisinstituut deed in 2022 een steekproef onder bijna 6000 Nederlanders naar het bewustzijn over alcoholschade bij volwassenen.

Daaruit blijkt dat zes op de tien Nederlanders niet weten dat alcoholgebruik het risico op kanker vergroot. Volgens KWF Kankerbestrijding kan alcohol de kans op zeven soorten kanker verhogen. Bij 1 op de 10 kankergevallen bij mannen is alcohol de boosdoener, bij vrouwen is dat 1 op de 33.

Carmen Voogt, hoofdonderzoeker bij het Expertisecentrum Alcohol van Trimbos, vindt dat er nog een hoop te winnen valt in de bewustwording hierover. "Als we bijvoorbeeld kijken naar borstkanker, dan vergroot het drinken van één glas alcohol per dag al het risico. Eigenlijk is maar 32 procent van de volwassen Nederlanders hiervan op de hoogte", zei de onderzoeker in het NOS Radio 1 Journaal.

Dat alcohol risico's met zich meebrengt op leveraandoeningen, hersenbeschadigingen en hart- en vaatziekten is alom bekend. Maar dat een glas alcohol ook de kans op kanker verhoogt, is volgens Trimbos minder bekend.

Leo Schouten is universitair hoofddocent aan de Universiteit van Maastricht bij de vakgroep epidemiologie en doet onderzoek naar de oorzaken van kanker.

"Zes procent van alle vormen van kanker die worden gediagnosticeerd zijn toe te schrijven aan alcohol. Iets meer bij mannen dan bij vrouwen", zegt Schouten. "Vergeleken met andere oorzaken van kanker is dit percentage aardig groot."

Schouten zegt dat roken nog altijd de grootste risicofactor is op kanker, als het gaat om levensstijl. Alcohol komt daar volgens de universitair docent direct achteraan. "Van de andere verklaringen zoals voeding in het algemeen, overgewicht en straling, zijn de percentages lager."

Drie jaar geleden publiceerde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een onderzoek naar het gebruik en de effecten van alcohol op de bevolking in Europa. Aan de hand daarvan riep de WHO al op tot meer bewustzijn en betere beleidsmaatregelen op het gebied van alcohol.

Ook Schouten ziet dat de effecten van alcohol op het risico van kanker onvoldoende bekend zijn en wijst op de Europese Code tegen Kanker van de Europese Commissie. "Het staat wel in de aanbeveling: 'Indien u alcohol drinkt, beperk de hoeveelheid. Geen alcohol drinken is beter om uw risico op kanker te verlagen', maar kennelijk is deze toch onvoldoende bekend", aldus Schouten.

Veel alcoholreclame

De schadelijkheid van alcoholgebruik is geen nieuws. Maar als het aan Trimbos-instituut ligt, valt er in de bewustwording nog een hoop te winnen. Trimbos-onderzoeker Voogt: "Wat vooral belangrijk is, is dat we een omgeving creëren waarin de gezonde keuze de makkelijkste is. Nu is alcohol ruim voorhanden, zijn het relatief lage prijzen en is er nog veel alcoholreclame. Dat moet echt anders."