Wijst Nederland buitenlandse student straks de deur? 'Snelle rem is er niet'
De Tweede Kamer heeft vandaag zo'n zes uur uitgetrokken voor een bekende en veelbesproken kwestie: de almaar toenemende stroom van internationale studenten naar Nederland. Dit keer gaat het om de werving van hen op buitenlandse beurzen, waar zowel de Tweede Kamer als minister Dijkgraaf van Onderwijs zo snel mogelijk een einde aan wil maken.
Het onderwerp speelt al jaren, zeker sinds de toestroom studentensteden als Groningen, Maastricht en Amsterdam over de schoenen begon te lopen. In deze tijd van woningnood is er nauwelijks een onderkomen te krijgen, moeten veel nieuwkomers hun toevlucht zoeken tot een tentje of hostel en hebben Nederlandse medestudenten last van overvolle collegezalen, waar docenten volgens critici in steenkolenengels kennis proberen over te brengen.
Groei
Vorig jaar stonden er uit 168 landen 115.068 internationale studenten ingeschreven bij Nederlandse onderwijsinstellingen, een groei van 11.500 studenten. 40 procent van de eerstejaars (42.000) komt niet uit Nederland, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Allerlei studentensteden, zoals Tilburg en Leiden, roepen hulp in: "Den Haag doe iets!".
Kijk hier naar een video van NOSop3 met meer uitleg over het probleem:
In het debat, dat tot 22.30 uur staat gepland, zal het niet alleen gaan ervoor te zorgen dat universiteiten voor de nieuwe inschrijftermijn stoppen met werving. D66-minister Dijkgraaf zal vooral verzocht worden om snel andere beperkende maatregelen te nemen.
Kamerlid Omtzigt, die het debat heeft aangevraagd, benadrukt dat de internationalisering is doorgeschoten en wil er in principe in het Nederlands les gegeven moet worden. "In de grensstreken moet je misschien naar meer mogelijkheden kijken", zegt Omtzigt. "Maar nu is het too much, te veel." De VVD vindt dat de minister treuzelt. "Zijn tempo is echt te laag. Straks duurt het nog jaren voor er echt iets gebeurt", aldus Kamerlid Van der Woude.
Volgens onder meer regeringspartijen VVD en CDA zijn de oplossingen redelijk eenvoudig: universiteiten moeten het aantal Engelstalige studenten kunnen beperken (numerus fixus), er moet een maximum komen aan het aantal studenten uit niet-Europese landen (bijvoorbeeld China en de Verenigde Staten) er moet een noodknop komen als het helemaal uit de hand loopt.
"Een collegezaal moet niet vol zitten met alleen Duitsers of Chinezen", zegt Van der Woude van de VVD. Ook kunnen onderwijsinstellingen nu al minder Engelstalige studies aanbieden, daar is geen wetswijziging voor nodig.
Sommige internationale studenten in Amsterdam zeggen dat ze graag meer Nederlanders in de collegebanken zouden tegenkomen:
Het klinkt eenvoudig, maar de materie blijkt toch ingewikkelder. De problemen spelen bijvoorbeeld maar bij een aantal studies en in een aantal studentensteden. Technische universiteiten, zoals in Twente, schreeuwen om getalenteerde studenten uit andere landen.
Landelijke strengere wetgeving kan talent uit Nederland verjagen en dat is slecht voor de arbeidsmarkt en de Nederlandse economie, zo vrezen voorstanders. Het Centraal Planbureau stuurde voor het debat nog een tweet uit om de Kamerleden eraan te herinneren dat een buitenlandse student de schatkist tussen de 5000 en 94.000 euro per student oplevert.
Motor
"Nederland is een kennisland en dat is hard nodig. Internationalering is hartstikke goed voor de economische motor van het land", zegt D66-Kamerlid Van der Laan, die verwijst naar het succesvolle Nederlandse bedrijf ASML. De VVD zegt goede ingenieurs ook niet de deur te willen wijzen. "De deur mag niet voor iedereen open staan. We willen kijken wie er binnenkomt."
Regeringspartij D66 vreest, net als de minister Dijkgraaf van Onderwijs, dat er straks te hard wordt ingegrepen. "Er is geen snelle rem. Het is een complex onderwerp, zonder makkelijke oplossingen." De VVD en de D66 spreken allebei over "maatwerk".
Minister Dijkgraaf kondigde vorig jaar aan om met universiteiten "gezamenlijk" een toekomstvisie op te stellen, waarbij "de waardevolle aspecten van de internationalisering" behouden moeten blijven. Zijn plan komt waarschijnlijk in het voorjaar, mogelijk eerder.
Het debat over de werving van internationale studenten wordt live uitgezonden op NPOPolitiek.
