Systeem waarschuwt als schip containers dreigt te verliezen

In samenwerking met een startup heeft een Harlingse rederij een systeem ontwikkeld dat op een schip bijhoudt of containers uit evenwicht raken en overboord kunnen vallen.

Het systeem waarschuwt als het de verkeerde kant op gaat. "Dan kunnen de kapitein en bemanning kiezen voor bijvoorbeeld een andere koers of snelheid", zegt ontwikkelaar Joris Brouwer bij Omrop Fryslân.

In de nacht van 1 op 2 januari 2019 verloor de MSC Zoe tijdens een zware storm 342 volgeladen containers op de Noordzee, niet ver van de Nederlandse Waddeneilanden. Ruim een jaar later, in februari 2020, sloegen zeven containers overboord bij de veel kleinere OOCL Rauma van rederij JR Shipping uit Harlingen. Ook dat was bij de Waddeneilanden.

Aan het werk

De Harlingse rederij besloot om te onderzoeken of er een systeem kan komen dat de schipper waarschuwt. Twee onderzoekers van het Maritiem Research Instituut Nederland gingen aan het werk, zetten een startup op en komen nu met het nieuwe systeem. Vanaf vandaag wordt dat op twee schepen gebruikt.

"Het systeem houdt real-time de bewegingen van een schip in de gaten. Die informatie kan tot twintig keer per seconde worden ververst", aldus Joris Brouwer. Door beweging, versnelling en gewicht te combineren kunnen de krachten op containers worden berekend.

Evenwichtsorgaan in stuurhut

In het stuurhuis komt een sensor die als het evenwichtsorgaan van het schip fungeert. De software werkt zonder internet. "We hebben maar één sensor nodig. Door de ladingsfile weten we waar containers staan en daarmee kunnen we rekenen", aldus mede-ontwikkelaar Michiel Gunsing.

Het systeem kan tot een uur aan data terugkijken. Brouwer: "Mochten door een storm de golven aanzwellen, dan tonen de data hoe dat zich opbouwt."

Zesde zintuig

Naast het water en de wind is ook de wijze van belading daarbij van belang. Want het maakt uit of er hoge of lage stapels met containers op een schip staan en of ze zwaar of licht zijn. "Zulke berekeningen zijn veel te ingewikkeld om als mens zelf te doen", zegt Brouwer. Het systeem moet een soort 'zesde zintuig' op het schip worden.

"Het is gewoon winst", zegt Ellen Kuipers van de Waddenvereniging enthousiast. Ze wijst er wel op dat het waarschuwingssysteem nu is ingevoerd op twee feeders van JR Shipping. Dat zijn relatief kleine containerschepen die worden gebruikt om grote schepen zoals de MSC Zoe te bevoorraden. Kuipers: "Ik ben benieuwd of het systeem voor de ultra large-schepen makkelijk te realiseren is."

Vervorming

Ontwikkelaar Michiel Gunsing denkt dat het in principe mogelijk moet zijn. "Al heb je bij grote schepen nog wel wat last van vervorming. Daar zou je wellicht een aantal sensoren moeten hebben om die vervormingen te meten."