'Verbod op wegblazen van gifstoffen in binnenvaart kan juridisch wél'

Opeenvolgende ministers hebben de Tweede Kamer jarenlang verkeerd geïnformeerd door te zeggen dat er nu geen verbod kan komen op 'varend ontgassen' in Nederland. Daarbij worden door binnenvaartschepen gevaarlijke stoffen de atmosfeer ingeblazen.

Dat meldt Omroep Flevoland op basis van een juridische analyse van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Volgens de ministers kan een verbod niet, omdat een internationaal verdrag over ontgassen niet door alle deelnemers is goedgekeurd.

Maar volgens de Rotterdamse onderzoekers is die voorwaarde niet terug te vinden in internationale verdragen, en lijkt het erop dat Nederland het ontgassen juist wel moet verbieden op basis van mensenrechtenverdragen.

Ontgassen gebeurt na het lossen van een vloeibare lading van een binnenvaartschip. Het gaat dan bijvoorbeeld om olie of chemische producten. Er blijven altijd resten achter en die worden naar buiten geblazen met ventilatoren. De stoffen komen zo in de buitenlucht terecht en daarmee ook in de natuur en bij omwonenden. Dat gebeurt bijvoorbeeld op het Marker- en IJsselmeer. Er zijn wel installaties voor, maar dat is een tijdrovend en daarmee duur karwei.

Mensenrechtenverdragen

Volgens onderzoeker Alessandra Arcuri van de Erasmus School of Law is er nergens iets te vinden dat een landelijk verbod in de weg staat. "Maar op grond van mensenrechtenverdragen móét Nederland het hoogstwaarschijnlijk verbieden, omdat de gezondheid van inwoners op het spel staat en het milieu wordt belast", zegt ze bij Omroep Flevoland. Ook NRC bericht over het onderzoek.

Arcuri is verbaasd dat ministers de Tweede Kamer nooit precies hebben gemeld waar staat dat het verbod niet mogelijk is. "Je maakt het op die manier erg moeilijk voor het publiek om de regering te controleren. Gezien de passiviteit van de Nederlandse overheid en omdat het ontgassen aannemelijk ernstige gevolgen heeft voor de gezondheid, is dit erg zorgelijk. Ook bestaat het risico dat dit soort technische wetten worden gebruikt als excuus om niet te handelen."

Een woordvoerder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wil tegenover beide media niet reageren op de conclusies van het onderzoek. Deze maand komt er volgens de woordvoerder een Kamerbrief, waarin het thema ontgassen aan bod komt.