Positieve reacties op EBI-rechtbank: vervoer verdachten is 'levensgevaarlijk'

Burgemeester Van de Mortel van Vught is blij dat de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) een eigen rechtszaal krijgt. "Dit is ontzettend belangrijk voor de veiligheid van iedereen die betrokken is bij de transporten. Niet alleen in Vught, maar ook in de gemeenten waar de verdachten nu naartoe worden vervoerd."

Minister Weerwind voor Rechtsbescherming informeerde de Tweede Kamer vanmiddag over de komst van de rechtszaal in de EBI. Strafzaken kunnen straks deels binnen de gevangenis plaatsvinden, waardoor gedetineerden het terrein minder vaak moeten verlaten.

Rechters kunnen zelf besluiten om zittingen in Vught te houden. Burgemeester Van de Mortel hoopt dat rechters zo veel mogelijk verdachten in de nieuwe rechtszaal op het EBI-terrein zullen berechten. "Om zo het aantal vervoersbewegingen te beperken. Bovendien is het zonde om een rechtszaal van 15 miljoen neer te zetten en er dan geen gebruik van te maken."

De komst van de rechtszaal zal volgens de burgemeester veel geld besparen. "Bij één transport zijn honderden mensen betrokken. Dan kun je wel uitrekenen hoeveel dat ongeveer kost."

Van de Mortel pleitte al langere tijd voor een rechtszaal op het EBI-terrein. "Dit is een categorie verdachten met wie je niet over straat moet willen. Zij zullen er alles aan doen om buiten te komen." In de EBI zitten onder anderen Ridouan Taghi en Willem Holleeder. Afgelopen september werd al bekend dat het vanaf dit jaar mogelijk is om verdachten van zware misdrijven via een videoverbinding te laten deelnemen aan een rechtszaak.

Ook de verkeersveiligheid in Vught is volgens de burgemeester in gevaar door de transporten. De zwaar beveiligde auto's gaan namelijk op hoge snelheid over een eenbaansweg langs woonwijken, twee militaire kazernes en het Nationaal Monument Kamp Vught. "Alle bewoners en bezoekers moeten over diezelfde straat. En de colonne stopt voor niks, dat is levensgevaarlijk", zegt Van de Mortel.

De verdachten worden bovendien 's ochtends vroeg opgehaald en 's avonds laat weer teruggebracht, zegt Van de Mortel. "Niemand zit om zes uur 's ochtends te wachten op een helikopter boven je hoofd. En dat gebeurt meerdere keren per week."

Ook Karin van Tiel, bedrijfsleider bij recreatiepark de IJzeren Man, is positief over het besluit om een rechtszaal neer te zetten op het EBI-terrein. De IJzeren Man ligt op de route vanaf de gevangenis, dus er komt regelmatig een transport voorbij. "Voor onze bezoekers, die niet altijd weten dat er een EBI naast ligt, is dat een rare gewaarwording." Bovendien rijden de zes tot acht auto's flink door, zegt Van Tiel. "Ze stoppen niet, dus je gaat echt wel aan de kant."

Wanneer de rechtszaal in Vught klaar is, is nog niet duidelijk. Het wordt een kleine zaal waar rechters bijvoorbeeld pro-formazittingen kunnen houden.

'Dit gaat een keer mis'

De meeste rechtszaken met een hoog veiligheidsrisico dienen in De Bunker, de zwaarbeveiligde rechtbank in Amsterdam-Osdorp. Het vervoer van bekende criminelen uit de EBI naar De Bunker is een operatie die ook aan bewoners van de Amsterdamse wijk niet ongemerkt voorbijgaat.

Simone Scholten woont op steenworp afstand van de rechtbank in Osdorp. Elke keer wanneer daar een rechtszaak van een topcrimineel dient, houdt ze haar hart vast. "Die auto's rijden heel hard en met loeiende sirenes over de weg. Dit is een drukke wijk met veel kinderen. Dit gaat een keer mis."

Ze zegt dat het soms maanden stil is, maar dat bij een strafproces de colonne soms wel drie keer per twee weken voorbijkomt. "Ik hoor van mensen die nog dichterbij wonen dat het een eng gevoel geeft. Soms staan er ook militairen buiten de rechtbank. Dat voelt onprettig."

Scholten vindt het een goede zaak dat rechtszaken van gevangenen in Vught straks daar kunnen plaatsvinden. "Dat is in alle opzichten beter. Zowel voor de veiligheid op de A2 als voor de mensen hier in de wijk."

Nieuwe locatie voor De Bunker

Het kabinet heeft plannen klaarliggen om de zwaarbeveiligde rechtbank in Amsterdam te verplaatsen naar Lelystad. De Bunker is verouderd en de ligging in een woonwijk is niet ideaal. De nieuwe rechtbank moet naast de gevangenis in Lelystad komen, een plek zonder woningen in de directe omgeving en met veilige aanvoerroutes. Het is nog onduidelijk wanneer de bouw begint.