Zorgen om slechte isolatie huurhuizen: 'Uiteindelijk wil je comfortabel leven'

De structureel hoge energieprijzen leiden tot te weinig verduurzaming van huurhuizen, terwijl daar wel behoefte aan is. Dat zeggen huurders in de sociale en vrije sector. De situatie leidt tot kou en tocht in huis en spanningen met verhuurders, zo blijkt uit meldingen bij het Meldpunt Energiealarm van de Woonbond. Verhuurders zien de noodzaak om huurders te helpen, maar waarschuwen voor een gebrek aan tijd en geld.

De huidige situatie leidt tot oplopende energierekeningen, zeggen huurders. "Compensatie hoef ik niet. Liever wil ik een structurele oplossing: dat de regering mijn huisbaas dwingt te verduurzamen", zegt Paulien Derwort (38). Als voorbeelden noemt ze isolatiemaatregelen en het plaatsen van dubbelglas of een zonneboiler. "Als dit niet het uitgelezen moment is om de energietransitie te versnellen, wanneer dan wel?", vraagt ze zich hardop af.

Derwort woont als zzp'er in een slecht geïsoleerd huurappartement in Den Haag. Ze ging het gesprek aan met haar huurbaas, die nu haar kozijnen en ramen aanpast. "Met de eerste dingen word ik nu gelukkig geholpen", zegt ze. "Maar er zal voor huurders zoals ik meer moeten gebeuren. De energieprijzen blijven hoog. Ik wil ook een warmtepomp of zonnepanelen, zoals vrienden met een koophuis hebben."

Ze omschrijft dat als "een soort onhaalbare utopie", omdat ze zzp'er is. Derwort: "Dat is frustrerend: het is een andere wereld, terwijl ook ik een modaal inkomen heb. Moet je je voorstellen hoe dat is als je echt geldzorgen hebt."

Soms schrijnende verhalen

Volgens de Woonbond staat het verhaal van Derwort niet op zichzelf. In de vorige winter kwamen er duizenden meldingen binnen van huurders en met de intrede van de herfst nam dat aantal weer toe. De meest gehoorde klacht: hoge lasten door slechte isolatie. "Kou, tocht, maar ook mensen die door de energielasten niet warm eten of met gevaarlijke alternatieven hun huis proberen te verwarmen. Het is een nijpend probleem", zegt een Woonbond-woordvoerder.

Een woordvoerder van Aedes, de koepelorganisaties van woningcorporaties, herkent "de soms schrijnende verhalen" van huurders: "We gunnen iedereen een comfortabel en energiezuinig huis. Woningbouwcorporaties zijn hard bezig met het isoleren en verduurzamen van huizen. Tegelijkertijd kunnen individuele huizen niet 'even' worden aangepakt, bewoners raken gefrustreerd als zij dit in een andere woonwijk wel zien. Je merkt echter ook de enorme blijdschap als er wel wat gebeurt."

'Te laat en onvoldoende'

Volgens de vereniging Vastgoed Belang willen particuliere verhuurders wel meer huizen aanpassen, maar zijn woningen vaak oud en daardoor ingewikkeld om te verduurzamen. Ook zouden verhuurders de financiële ruimte niet hebben: "Er ligt een stapeling van maatregelen klaar, zoals de beperking van de huurstijging, wat de investeringsruimte voor beleggers verder beperkt. De overheid moet daarom komen met een ruimhartiger subsidiering van die verduurzamingsmaatregelen", zegt een woordvoerder van de vereniging.

Om verduurzaming te versnellen, mogen woningcorporaties en particuliere verhuurders vanaf 2030 geen woningen meer verhuren met een energielabel E, F of G. Ongeveer 580.000 huurwoningen hebben nog zo'n 'slecht' energielabel. Eerder werd al met woningcorporaties afgesproken dat zij vanaf 2028 deze slecht geïsoleerde woningen zouden uitfaseren. Dit wordt ook wettelijk verplicht en de maatregel gaat ook gelden voor particuliere verhuurders.

In de corporatiesector is het aandeel woningen met energielabel A de laatste jaren overigens toegenomen van 7 procent in 2015 naar 25 procent in 2021. Over de particuliere huurwoningen is dit aandeel niet bekend, blijkt uit het Woononderzoek 2021 van het CBS.

Hulp

Volgens de Woonbond komt die maatregel te laat en is het ook onvoldoende. Enkel glas moet volgens hen bijvoorbeeld worden gezien als gebrek aan de woning. Dat dwingt de verhuurder in te grijpen. "Huisbazen weten: doe ik dan niks, dan kom ik uiteindelijk in de problemen", zegt de Woonbond-woordvoerder.

Aedes benadrukt dat er hulp beschikbaar is voor huishoudens die in de financiële problemen dreigen te komen: "Van energiecoaches voor kleine verduurzamingsmaatregelen, tot hulp en maatwerk. Daarnaast verlagen we onder meer vervroegd eenmalig de huren voor de groep tot 120 procent van het minimum inkomen."

Voor huurder Paulien Derwort is het een 'geluk' dat zij nog een vast energiecontract heeft. "Maar dat loopt op een gegeven moment af. En hoewel ik dit nu financieel kan dragen, vraag ik mij wel af waar het eindigt. Een winter leven als een holbewoner met dikke truien en de verwarming laag kan wel, maar uiteindelijk wil je toch comfortabel kunnen leven", zegt ze.

Volgens de Woonbond kunnen huurders weinig anders doen dan het gesprek blijven aangaan met de verhuurder. "De huurcommissie kan uitkomst bieden, maar kan ook een lastige en tijdrovende weg zijn", zegt een woordvoerder. "Zij kunnen beoordelen dat een verhuurder in gebreke blijft en de woning moet aanpassen. Maar wat rest is dat de wet weinig verplichting voorschrijft. We kijken dus met name richting de politiek. Helaas hebben huurders van nu daar weinig aan."