Paris Saint-Germain poetste imago op met online trollenleger, dat ook Mbappé de maat nam

Duizenden, zo niet miljoenen tweets, Facebook-berichten en Instagram-posts verschijnen er dagelijks over Paris Saint-Germain, een van de grootste voetbalclubs ter wereld. Een behoorlijk deel van die berichten werd verstuurd door nepaccounts, die op initiatief van de club zelf zouden zijn gecreëerd.

Dat blijkt uit berichtgeving door Mediapart. De Franse nieuwswebsite heeft een rapport in handen van Digital Big Brother (DBB), een bureau dat voor bedrijven social media-strategieën bedenkt en uitvoert.

'Paname Squad'

DBB, dat tussen 2018 en 2020 een overeenkomst had met Paris Saint-Germain, beschrijft in het rapport hoe het bedrijf namens de club te werk ging. Onder direct toezicht van de communicatieafdeling van PSG creëerde het een online trollenleger, dat allerlei schadelijke berichten verspreidde.

Het leger van nepaccounts was verantwoordelijk voor verschillende grootschalige aanvallen op supporters, media en concurrerende clubs. Ook spelers van de club zelf, onder wie sterren Kylian Mbappé en Neymar, en hun omgeving kregen ermee te maken.

Zo werd Mbappé in het voorjaar van 2019, toen het al wemelde van de geruchten over een mogelijke overstap naar Real Madrid, bekritiseerd door het Twitter-account 'Paname Squad'.

Dat account was in korte tijd uitgegroeid tot een vrij prominent platform met nieuws en meningen over PSG, mede omdat het door de club werd gevoed met informatie over ontwikkelingen achter de schermen.

Nadat Mbappé had aangekondigd dat hij ondanks de vroege uitschakeling in de Champions League in Parijs wilde blijven, werd hij daarvoor in een tweet door Paname Squad bedankt, maar ook verzocht om nu toch vooral "in stilte te werken en discreet te zijn". "We hebben een reactie op het veld nodig", stond er verder.

PSG ontkent bestaan trollenleger

In het geval van Neymar gingen de online aanvallen veel verder. Toen een ex-vriendin hem beschuldigde van verkrachting, werd zij door Paname Squad en gerelateerde partneraccounts belasterd.

In april 2019 deelde de Braziliaanse vedette na afloop van de verloren bekerfinale tegen Rennes een klap uit aan een supporter. De betreffende fan kreeg een golf van digitale kritiek en bedreigingen over zich heen, nadat zijn adres door een van de trollen online was gezet.

DBB staat onder leiding van Lofti bel Hadj, een Frans-Tunesische zakenman met een twijfelachtig cv. In 2019 werkten Bel Hadj en zijn bedrijf UReputation voor de Tunesische presidentskandidaat Nabil Karoui, terwijl die in de gevangenis zat. Facebook verwijderde een flink aantal accounts waarvan werd vermoed dat ze werden beheerd door bedrijven van Bel Hadj.

Calimero

Volgens het rapport van DBB moest het digitale leger rond PSG onder meer zorgen voor "infiltratie van de gemeenschap", "contact met invloedrijke journalisten" en "promotie van het merk PSG". De accounts lobbyden ook voor afschaffing van financial fair play, de UEFA-maatregel die PSG flinke schade toebracht.

Toen Jean-Michel Aulas, voorzitter van Olympique Lyonnais, opmerkte dat hij met zijn club niet op kan boksen tegen het grote geld dat de Qatarese eigenaren in PSG pompen, werd hij door Paname Squad een "huilebalk" genoemd, compleet met een gefotoshopt plaatje waarop hij als Calimero is afgebeeld.

PSG ontkent het bestaan van de online lastercampagne. "PSG is een wereldmerk, dat constant bedrijven inhuurt om het uitstekende werk van de club te promoten. Er is echter nooit aan een bureau gevraagd om personen of bedrijven te beschadigen", zei een bron rond de club tegen de Franse zender RMC Sport.

Bartomeu deed het ook

Toch kunnen de onthullingen van Mediapart flinke gevolgen hebben. "Dit leidt tot grote imagoschade voor PSG", zegt Frank Renout, NOS-correspondent in Frankrijk. "Voor de spelers die ermee te maken kregen, zoals Mbappé en Neymar, moet dit als een grote verrassing komen."

Ook een andere internationale topclub werd al eens in verband gebracht met het optuigen van een trollenleger. Josep Maria Bartomeu, tussen 2014 en 2020 voorzitter van FC Barcelona, zou bedrijven hebben ingehuurd om tegenstanders van zijn bewind in diskrediet te brengen.

Rond de oprichting van de Europese Super League, de internationale topcompetitie die in het voorjaar van 2021 werd aangekondigd en snel daarna weer werd afgeschoten, werden eveneens nepaccounts ingezet.

In de uren na de bekendmaking van het initiatief publiceerden verschillende Twitter-accounts berichten die vóór de Super League en tegen de UEFA waren. Zo tweetten duizenden 'gebruikers', waarvan de meesten zonder volgers, één en dezelfde zin: "De Super League is een goed idee en zal het voetbal veranderen".