Wat voegt volleybalcoach Murphy toe aan Oranje? 'Geen abracadabra, klopt gewoon'
Wat kan een volleybalcoach toevoegen aan Oranje richting het WK? Die vraag wekte de ergernis van bondscoach Louis van Gaal. Niet geheel onterecht, kijkend naar het cv van Peter Murphy, die deze week toetrad tot de begeleidingsstaf van het Nederlands elftal.
Murphy maakte naam in de volleybalsport als coach, bondscoach en technisch directeur van de bond. Maar ook in het voetbal was hij lang actief, van 2011 tot 2018 in de technische staf van Ajax en daarna in de jeugdopleiding van PSV.
'Meer dan een volleybalcoach'
"Murphy is veel meer dan een volleybalcoach", weet ook Patrick van Bruggen, die met medewerking van Murphy, een boek schreef over talentontwikkeling en de mentale uitdagingen van topsport. "Ik ben ervan overtuigd dat hij iets toevoegt, 100 procent."
De methode waarmee Murphy werkt en die bij tal van sporten en clubs wordt toegepast, heet ActionTypes, een model voor coaches in de topsport. De geboren Canadees introduceerde deze methode halverwege de jaren negentig in Nederland en richtte de ActionTypes Academy Nederland op.
De kern van de methode is dat ieder mens zijn eigen onbewuste voorkeuren heeft. Daar kan je achter komen door bijvoorbeeld het doen van enkele fysieke tests, zoals die deze week volgens Van Gaal ook gepland zijn, of door gericht te observeren. Voor ieder persoon komt daar een bepaald persoonlijkheidsprofiel uit.
'De Boer en Bergkamp waren sceptisch'
Hennie Spijkerman volgde rond 2007 een cursus van Murphy en introduceerde als assistent van coach Henk ten Cate de methode bij Ajax. Later, toen Frank de Boer coach was in 2011, bracht hij Murphy zelf naar de club. De nu 71-jarige Spijkerman vertelt hoe de methode bij Ajax in de praktijk werd gebracht.
"Ik zei tegen Frank en Dennis (Bergkamp, ook assistent, red.) dat Murphy iemand was die ons verder kon helpen", zegt Spijkerman. "Ze waren aanvankelijk sceptisch. Maar toen ze in gaten hadden dat we er wat aan hadden, waren ze om. Soms heb je als trainer een gevoel, maar kan je het niet concreet maken. Peter kon zoiets handen en voeten geven. Het was geen abracadabra, maar het klopte gewoon."
Spijkerman noemt als voorbeeld de oogvoorkeur. Die heeft ieder mens, naar links of naar rechts. Met een simpele test kan die oogvoorkeur worden bepaald en die oogvoorkeur maakt dan weer onderdeel uit van je ActionType-profiel.
"Als een linker centrale verdediger een voorkeur naar links heeft en de rechter naar rechts, dan kan de ongeziene ruimte aan de binnenkant te groot worden", legt Spijkerman uit. "Daar kan de tegenstander gebruik van maken. Daar probeer je iets tegen te doen door ze iets anders te positioneren."
Een ander voorbeeld is het verschil tussen een horizontaal georiënteerde voetballer en een verticaal georiënteerde speler. "Christian Eriksen was een horizontale speler. Die wilde in de breedte aangespeeld worden. Frenkie de Jong is ook zo'n speler. Een verticale speler is weer een speler die graag in de diepte wordt aangespeeld, zoals Donny van de Beek of Davy Klaassen."
"Ook heb je spelers die graag initiatief nemen en spelers die graag de boel bewaken," gaat Spijkerman verder. "Gregory van der Wiel was zo'n initiatiefrijke speler, Stam zo'n bewaker. Daar moet balans in zijn. Als je alleen maar initiatiefrijke spelers hebt, past er niemand op de winkel."
'Perfecte puzzel'
Van Gaal kreeg maandag op de persconferentie een vraag over strafschoppen en het werk van Murphy. Later had hij het ook over "beïnvloeding in het tactisch domein". Dat duidt erop dat de expertise van Murphy bij Oranje niet alleen bij de strafschoppen wordt ingezet.
"Ik durf te wedden dat Murphy het hele palet gaat doen", zegt Van Bruggen. "Het zou gek zijn om hem alleen de strafschoppen te laten doen. Je kan wel vanuit die methode de voorkeursstijl van een tegenstander belezen en daarmee rekening houden als keeper."
Kijk hieronder naar wat bondscoach Louis van Gaal maandag vertelde over Peter Murphy bij Oranje.
"Je moet zorgen dat je zo voetbalt dat de ander niet in zijn voorkeursstijl kan spelen", legt Van Bruggen uit. "Dat de tegenstander anders moet spelen dan hij gewend is. Door bijvoorbeeld die ruimte af te schermen. Dat is interessant, want dan voelt die speler zich niet happy."
De toegevoegde waarde van Murphy bij Oranje is volgens Spijkerman en Van Bruggen duidelijk. "Dat hij kwaliteiten heeft, staat buiten kijf", zegt Spijkerman. "Het is wel belangrijk dat hij de ruimte krijgt."
Dat komt volgens Van Bruggen wel goed: "Van Gaal verzamelt een team van specialisten om zich heen en daar luistert hij naar. Dat is zijn kracht. De optelsom maakt dat je tot de perfecte puzzel komt."
