1200 asielzoekers wachten op toelating tot aanmeldprocedure
Op dit moment staan er ruim 1200 asielzoekers op de wachtlijst voor een aanmeldprocedure, volgens cijfers van de vreemdelingenpolitie. Oorzaak van de lange wachtrijen is volgens de politie de sterk variërende toestroom: op sommige dagen komen er meer asielzoekers dan de vreemdelingenpolitie aankan, terwijl er ook dagen zijn waarop de vreemdelingenpolitie capaciteit genoeg heeft. Bij een continue toeloop zouden er geen wachtrijen meer zijn, denkt de politie.
Migranten die willen worden toegelaten tot de asielprocedure moeten eerst bij het aanmeldcentrum in Ter Apel geïdentificeerd worden door de vreemdelingenpolitie en daar onder meer hun vingerafdruk geven. Dat proces wordt normaliter binnen 24 uur na aankomst afgerond, maar nu kan de wachttijd oplopen tot meer dan vier weken.
Het tekort aan opvangplekken in het aanmeldcentrum Ter Apel betekent dat asielzoekers op andere plekken moeten overnachten. Daarom verplaatst het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) asielzoekers naar crisisnoodopvanglocaties elders in het land.
Asielzoekers die nog niet zijn geïdentificeerd, maar wel naar zo'n locatie zijn gebracht, moeten dagelijks terugkeren naar Ter Apel, waar ze immers in persoon bij de vreemdelingenpolitie moeten verschijnen. Op een willekeurige manier komen ze dan aan de beurt, waardoor de wachttijd per persoon verschilt.
Duidelijkheid organiseren
"We slepen nu mensen rond door Nederland", aldus COA-manager Stuivenberg. "Dat vind ik erbarmelijk, maar het kan op dit moment niet anders."
Hulporganisatie Vluchtelingenwerk Nederland constateert een gebrek aan coördinatie tussen vreemdelingenpolitie en COA. "De volgorde is zoek", zegt een woordvoerder. "Asielzoekers moeten duidelijkheid krijgen wanneer ze aan de beurt zijn. Het COA en de vreemdelingenpolitie moeten die duidelijkheid organiseren."
In de hoop sneller aan de beurt te komen kiezen sommige asielzoekers ervoor om buiten het centrum in Ter Apel te blijven slapen:
Een andere verklaring zoekt Vluchtelingenwerk in het personeelstekort bij de vreemdelingenpolitie in Ter Apel. Dat speelt al langere tijd, stelt Vluchtelingenwerk. Een afschaling van de politiepost in Ter Apel in de zomer van 2020 ligt daaraan ten grondslag. "Twee jaar geleden sliepen er al mensen op de grond in Ter Apel", zegt de woordvoerder. "Maar toen is de urgentie niet gevoeld."
De oplossing om de lange wachtrijen weg te werken ligt voor de hand, volgens de hulporganisatie. "De vreemdelingenpolitie moet meer mankracht krijgen. Op die manier kunnen ze ook op de drukke dagen alle asielzoekers identificeren."