Nog twee kandidaten in de race, wie volgt Johnson op als premier van het VK?
De strijd om het premierschap van het Verenigd Koninkrijk komt in een nieuwe fase. De afgelopen weken was Westminster het toneel van nagelbijtende parlementariërs, waarbij conservatieve kandidaten met de minste steun van hun collega's één voor één afvielen.
Voor de camera's troefden de kandidaten elkaar af over de vraag wie de meest geloofwaardige conservatief en Brexiteer was. In de achterkamertjes werd ondertussen gelobbyd en in het geheim werd schadelijke informatie over concurrenten door kandidaten naar de Britse kranten gelekt.
Collega-ministers die voorheen zij aan zij stonden, bevonden zich plots op een nauw en venijnig speelveld. De race om de topbaan was - zoals de afgevallen kandidaat Tom Tugenthat het verwoordde "een messengevecht in een telefooncel".
Inmiddels zijn er nog twee kandidaten over: voormalig minister van Financiën Rishi Sunak en minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss. Zij zullen het tegen elkaar opnemen in de laatste ronde, de zeker 180.000 leden van de Conservatieve Partij mogen stemmen. Over zeven weken betreedt de winnaar Downing Street 10, als nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk.
Eerlijk en integer
Rishi Sunak heeft tot nu toe in alle rondes de meeste stemmen gehaald. De voormalige City-bankier van Indiase komaf was nog maar vijf jaar parlementariër, toen hij de belangrijkste ministerspost wist te bemachtigen in het kabinet van Boris Johnson. Als Sunak wint, wordt hij de eerste niet-witte premier van het Verenigd Koninkrijk.
Sunak profileert zich als iemand die, in tegenstelling tot Johnson, "eerlijk en integer is" en niet schroomt om moeilijke economische beslissingen te nemen, zoals het verhogen van sociale premies en belastingen. Opmerkelijk genoeg is Sunak zelf multimiljonair. Zijn vrouw, Akhshata Murty, is de enige dochter van de Indiase techgigant Narayana Murthy, wiens vermogen wordt geschat op zo'n 4,4 miljard dollar.
Sunaks imago als kroonprins van de Conservatieve Partij liep dit jaar een flinke deuk op toen bleek dat zijn vrouw - op grond van een speciale niet-ingezetenenregeling - niet het volle pond aan belasting betaalt in het Verenigd Koninkrijk. De onthulling, die volgens Sunak bewust was ingezet om hem te beschadigen, kwam uitgerekend op het moment dat veel Britten met moeite de eindjes aan elkaar konden knopen als gevolg van stijgende kosten, inflatie en door Sunak ingestelde hogere belastingen.
Instagram-minister en 'remainer'
Concurrent Liz Truss wist in het laatste tv-debat de vinger op de zere plek te leggen. "Rishi, je hebt zelf de belastingen verhoogd, naar het hoogste tarief in 70 jaar. Dat gaat niet voor economische groei zorgen".
Als minister van Buitenlandse Zaken heeft Truss lof gekregen voor haar optreden rond de oorlog in Oekraïne. Ze geniet de steun van een aantal zwaargewichten binnen de partij en ook die van vertrekkend premier Johnson en zijn loyalisten - die volgens de geruchten verbolgen zijn over de rol die Sunak speelde bij de ondergang van Johnson.
Truss wordt binnen Westminster al grappend de 'Instagram-minister' genoemd omdat ze al lang voor Johnsons vertrek haar volgers op social media trakteerde op een fotoshoot bij een tank. De serie deed sterk denken aan een historische foto van oud-premier Margaret Thatcher, genomen in West-Duitsland in 1986.
De parallellen met Thatcher die ze tijdens de race bewust creëert, werken op het gemoed van traditionele Tory-stemmers. Zij willen minder belasting en verlangen terug naar het 'thatcherisme', een vrijemarkteconomie met lage overheidsuitgaven.
In tegenstelling tot Sunak is Liz Truss overigens geen echte Brexiteer: ze stemde in 2016 'remain'. Truss lijkt tijdens haar leiderschapscampagne het imago van 'remainer in Brexit-kleren' enigszins van zich te hebben afgeschud en de rechterflank van de partij te hebben kunnen overtuigen dat ze Brexit wel degelijk tot een succes wil maken.
Johnson had trouwens zijn laatste vragenuurtje, hij nam afscheid in stijl.
