Bol en Vetter maken bij atletiekcoach Van Commenée plaats voor Vivaldi en Händel
Aan alles komt een einde, óók aan een leven dat zich ruim vier decennia in de atletiek afspeelde. Of dat erg is? Welnee, lacht Charles van Commenée, de scheidende hoofdcoach van de Atletiekunie. "Ik kijk er zelfs naar uit."
Het zwarte gat ziet hij in ieder geval niet opdoemen. Genoeg gereisd, tijd om eindelijk eens thuis te zijn. Op 1 oktober 2022 draait het voor Van Commenée niet meer om, pak 'm beet, Femke Bol of Anouk Vetter, en daar is niets mis mee.
Concertgebouw
Hun vervangers staan al klaar: Georg Friedrich Händel en Antoni Vivaldi. Hoogste tijd, zegt de Amsterdammer, dat zijn geliefde klassieke componisten eindelijk eens zijn onverdeelde aandacht krijgen.
"Ik heb al jaren een abonnement bij het Amsterdamse Concertgebouw. Maar als ik daar twee keer per jaar gebruik van maak, is het veel. Mijn plan is om daar straks iedere week een klassiek concert te bezoeken."
Eindelijk ook hoeft Van Commenée zich niet meer af te melden voor de wekelijkse fietstochtjes met Peter Verlooy, de atletiektrainer met wie hij al 45 jaar bevriend is. De lege agenda biedt straks alle ruimte voor het geliefde Rondje Loenersloot. "Heerlijk, twee uurtjes fietsen en over atletiek praten. Alleen al van dat vooruitzicht kan ik enorm genieten."
Op 64-jarige leeftijd is Van Commenée erachter gekomen dat leeftijd niet altijd slechts een nummer is. "Ik merk dat ik een dagje ouder word. Ik heb meer slaap nodig en ben minder fit. Terwijl het juist in deze job een allereerste vereiste is om 24/7 scherp te zijn. En dat lukt je beter wanneer je 35 bent."
Ook zoiets: "Ik merk dat ik het moeilijker en moeilijker vind om deze Generatie Z te kunnen volgen. Wil je als coach goed kunnen functioneren, dan moet je op dezelfde golflengte communiceren als je atleten. En dat is moeilijk met gasten die andere waarden hebben dan jij. Er zijn maar bitter weinig coaches van boven de 60 die het gevoel van hun sporters delen."
Dubio na Tokio
Niet voor niets tekende Van Commenée na de Olympische Spelen van Tokio, die van de historische score van acht medailles, bij de Atletiekunie slechts voor één jaar bij. "In 2019 betrapte ik mezelf erop dat ik voor het eerst aan een afscheid begon te denken. In 2020, het oorspronkelijke jaar van de Zomerspelen, had ik al het idee dat het eigenlijk wel mooi was geweest. Het jaar uitstel heeft ervoor gezorgd dat ik, uiteraard, toch door ben gegaan."
Van Commenée: "Na Tokio stond ik al in dubio. Ga ik wel of niet door? De successen op de Spelen hebben me uiteindelijk overgehaald om er nog één seizoen aan vast te plakken. In zo'n jaar voel je dat je toegroeit naar het moment waarop het allemaal wel mooi is geweest."
Nee, hij noemt geen namen of rugnummers. Maar hij kent er legio, vakbroeders van zijn leeftijd van wie de uiterste houdbaarheidsdatum inmiddels ruimschoots is verlopen. Oefenmeesters van naam en faam die geen afscheid kunnen nemen, te lang doorgaan en daarmee verworden tot een parodie van zichzelf.
Die in hun onvermogen onder ogen te willen zien dat hun tijd is geweest in conflicten verzeild raken en daarmee hun goede naam te grabbel gooien. "Weinig zaken die ik zo tragisch vind als dat."
Geen smakelijke worst
Voor zijn besluit een streep onder zijn loopbaan te zetten gebruikt hij daarom bij voorkeur een metafoor uit zijn eigen sport. "Ik wil voorkomen dat ik voorbijgelopen word."
Begrijp me goed, zegt hij. "Het heilige vuur brandt nog altijd." Aan de andere kant: komende twee weken is hij in het Amerikaanse Eugene voor de zestiende maal in zijn leven in professionele hoedanigheid aanwezig op een WK. "Daar gaat je hartje na verloop van tijd niet meer sneller van kloppen."
Dus is Van Commenée er in de Verenigde Staten nog één keer bij en rondt hij zijn werkzame leven na de EK, medio augustus in München, definitief af. Dat hij, en samen met hem technisch directeur Ad Roskam, twee jaar voor de Spelen van Parijs zijn afscheid wereldkundig maakte verbaasde velen. En die verontwaardiging verbaasde Van Commenée weer op zijn beurt.
"Ad en ik zijn leeftijdsgenoten. We worstelden met hetzelfde dilemma, al hebben we het besluit onafhankelijk van elkaar genomen. Het meest logische zou zijn geweest wanneer we na Tokio waren opgestapt. Ik ben doorgegaan, maar heb gaandeweg gemerkt dat Parijs 2024 niet voelt als een smakelijke worst die me wordt voorgehouden."
"Dan kun je beter eerlijk zijn en zeggen hoe de vlag erbij hangt. Nu kon dat nog. Volgend jaar was het daarvoor te laat geweest."
