Jorritsma: geprobeerd afhandeling schade door gaswinning goed te regelen

Oud-minister Jorritsma dacht in haar tijd als bewindspersoon dat ze een goede oplossing had bedacht voor de schade-afhandeling van de aardbevingen in Groningen. De VVD-politica werd vandaag verhoord door de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen.

Jorritsma was van 1998 tot 2002 minister van Economische Zaken en vicepremier in het tweede kabinet-Kok. Tijdens haar regeerperiode werd ze geconfronteerd met de (nasleep van) enkele bevingen in het winningsgebied.

Jorritsma zei dat ze destijds signalen kreeg dat het niet goed liep met de afhandeling van de schade. Ze bepaalde vervolgens dat daarvoor de onafhankelijke 'Technische Commissie Bodembeweging' kon worden ingeschakeld. Die moest advies over de schade geven: "We dachten dat het dan wel heel gek moest lopen als de veroorzaker niet wilde betalen. We hebben geprobeerd te doen wat wij konden om te zorgen dat mensen hun recht konden halen."

Omkering bewijslast

De commissie ging lang door op de vraag of het destijds niet beter was geweest bij schadeclaims de bewijslast om te draaien. De NAM zou dan hebben moeten aantonen dat de schade níet door de gaswinning was ontstaan. Jorritsma zei dat ze daar niets in zag. Volgens haar was de kans groot dat de NAM dan vaak naar de rechter zou gaan en dat de burger met schade daar niet mee was geholpen..

Jorritsma wilde niet ingaan op de vraag of ze met de kennis van nu dingen anders zou hebben aangepakt. "U bent bezig met een feitenonderzoek. Daar wil ik me toe beperken en zo min mogelijk bespiegelingen met u delen over hoe ik het allemaal anders had gezien."

Nooit naar de Kamer geroepen

De oud-bewindsvrouw wees er verder op dat de aardbevingen destijds niet zo'n belangrijke kwestie waren als later. Ze kan zich niet herinneren dat ze er ooit voor naar de Kamer is geroepen. Volgens haar ging het tijdens haar ministerschap vooral om het zo snel mogelijk afhandelen van de schade en niet zozeer om preventieve maatregelen om bevingen te voorkomen. "Er is nooit grote commotie ontstaan dat het zo niet meer moest. Dat is echt van een veel latere datum."

Oud-Gasunie-topman Verberg, die vandaag als eerste werd verhoord, had zware kritiek op de conclusies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de gaswinning. De raad concludeerde eerder dat bij het oppompen van gas de maximale opbrengst op de eerste plaats stond en niet de veiligheid van de inwoners van Groningen.

Verberg sprak van een heel slecht rapport, dat geen recht doet aan de reputatie van de Onderzoeksraad. Hij werkte in de jaren zeventig en tachtig in verschillende functies bij het ministerie van Economische Zaken, onder meer als directeur-generaal Energie. Daarna bekleedde hij tot 2004 topfuncties bij de Gasunie, waarvan twaalf jaar als hoofddirecteur.