ECB na spoedbijeenkomst: we gaan Zuid-Europa met schulden helpen

In een spoedbijeenkomst heeft de Europese Centrale Bank besloten landen met hoge schulden extra tegemoet te komen. Die landen, zoals Italië en Griekenland, zijn steeds duurder uit om hun staatsschuld te financieren. Dat kan op termijn voor grote problemen zorgen of misschien zelfs tot een nieuwe eurocrisis leiden.

De centrale bank gaat meer schulden opkopen van landen die een hoge rente betalen. Onlangs besloot de ECB te stoppen met het opkopen van staatsobligaties. Met het geld van leningen die aan het eind van hun looptijd zitten, zouden nog wel nieuwe leningen worden opgekocht. Dat gebeurde voorheen via een verdeelsleutel over alle EU-landen. Volgens die methode werd er van de grootste economieën het meeste opgekocht, maar dat principe wordt nu losgelaten.

Tegelijkertijd gaat de centrale bank een nieuw opkoopprogramma ontwikkelen dat de renteverschillen tussen de eurolanden verder moet terugdringen. Dat ligt gevoelig, omdat Noord-Europese landen erop wijzen dat de centrale bank als enige doel heeft om de inflatie onder controle te houden.

Videoverbinding

Bij de bijeenkomst waren alle presidenten van centrale banken in Europa via een videoverbinding aanwezig, onder wie Klaas Knot van De Nederlandsche Bank. Het was de eerste spoedbijeenkomst sinds het begin van de coronacrisis in 2020.

Vooral de problemen voor Italië, Spanje en Griekenland worden groter. De rente van beide landen loopt al het hele jaar op. Vooral de aankondiging van de Europese Centrale Bank van vorige week om de rente te verhogen om de inflatie te beteugelen gaf een extra zetje.

De rente op tienjaarsleningen staat voor Italië op bijna 4 procent. Begin van het jaar was dat nog iets meer dan 1 procent. Daarmee loopt het rentetarief van Italië veel sneller op dan bijvoorbeeld voor Duitsland. En ook voor Nederland, dat voor iets meer dan 2 procent kan lenen.

De afgelopen tijd hebben landen in Zuid-Europa hun schulden al geschikt op hele lage rente en een lange looptijd. Daardoor zal een hogere rente en schuld de komende jaren niet problematisch zijn, behalve als er nieuwe staatsschulden worden aangegaan.

Het zijn niet de rentetarieven die Europa zag in de schuldencrisis rond 2010, toen er gespeculeerd werd op het omvallen van landen. Ze naderen het niveau. De rente van Italië staat op het niveau van 2014.