Persoonlijk begeleider moet post-covidpatiënten helpen juiste zorg te vinden
Post-covidsyndroom, voorheen long covid genoemd, is niet alleen iets uit de eerste coronagolf. Nog elke dag melden zich nieuwe patiënten met langdurige klachten na een coronabesmetting. Ook al is de omikron-variant minder ziekmakend, ook na een mild verloop van de infectie kunnen er langslepende klachten volgen.
In Nijmegen is gestart met een nieuwe aanpak voor mensen met dit post-covidsyndroom. Ze gaan sinds begin deze maand niet meer naar de nazorgpoli's in het ziekenhuis maar worden na diagnose door de huisarts doorverwezen naar een gespecialiseerde persoonlijk begeleider die de patiënt moet helpen een eigen weg te vinden in de wirwar aan zorgverleners en herstelzorg.
Het is een gezamenlijk project van de huisartsen, paramedici, zorgverzekeraars en de twee ziekenhuizen in de regio. "Het is nog steeds niet duidelijk wat deze langdurige klachten precies veroorzaakt", legt longarts Bram van den Borst van het Radboudumc uit. "Er is daarom nog geen medicijn of uniforme behandeling tegen de klachten. Het is dus echt maatwerk. Elke patiënt is weer anders."
NOS op 3 zocht eerder al -per lichaamsdeel- uit wat we weten over langdurige klachten na corona:
In verschillende multidisciplinaire nazorgpoli's in ziekenhuizen is de afgelopen twee jaar geëxperimenteerd met het aanpakken van post-covid. Naast het geven van uitleg en hersteladviezen, werden patiënten verwezen naar de fysiotherapeut, ergotherapeut, logopedist, diëtist en/of de psycholoog.
Dichter bij de patiënt
Omdat er na een mild verlopen infectie vrijwel nooit schade wordt gezien in de longen is het de vraag of dit werk nog steeds primair door longartsen moet worden gedaan. Daarbij werken nog lang niet alle zorgverleners goed samen. "We merkten op de poli vooral dat patiënten graag hulp willen bij het vinden van de juiste zorgverleners en het organiseren van dit traject", zegt de longarts. "En die begeleiding is lastig vanuit het ziekenhuis te organiseren."
Dus zijn er als proef in Nijmegen drie casemanagers aangenomen die zich helemaal specialiseren in post-covid. "Via een uitgebreid intakegesprek worden alle klachten van de patiënt in kaart gebracht en daarna wordt bekeken welke zorgverleners ingeschakeld moeten worden", legt Joris Botman, voorzitter van de Coöperatie Fysiotherapeuten Nijmegen en een van de initiatiefnemers van het project, uit. "Waar nodig worden ze ondersteund vanuit de ziekenhuizen." Ook het werkende leven van de patiënt wordt meegenomen door de bedrijfsarts te betrekken.
De belegeider moet ervoor zorgen dat alle verschillende zorgverleners onderling goed samenwerken. Hiermee moet de begeleiding van de patiënt steeds beter en efficiënter worden.
Landelijk regelen
De nieuwe werkwijze moet de patiënt ontlasten in de zoektocht naar een passende behandeling en moet die zorg dichter bij huis brengen. Maar het weghalen van de zorg uit het ziekenhuis maakt de aanpak ook goedkoper. Daarom stonden twee zorgverzekeraars vooraan om deze pilot van een jaar te financieren. "Als deze proef het resultaat heeft waar we op hopen dan kan deze werkwijze een voorbeeld zijn voor hoe de zorg in de toekomst landelijk georganiseerd wordt", zegt Leon van Groenendael, die als huisarts bij het project is betrokken.
De proef wordt met veel interesse gevolgd door patiëntenorganisatie PostCovid NL. "Mensen met post-covid worden nog te vaak van het kastje naar de muur gestuurd", zegt Michael Rutgers, directeur van de patiëntenorganisatie. "Multidisciplinaire zorg, waarbij zorgverleners goed samenwerken, is essentieel. Het vraagt naast betere bekendheid met de ziekte om goed overleg en coördinatie tussen de zorgverleners."
Wat Rutgers betreft is de politiek nu aan zet om met een landelijke aanpak te komen. "We zijn te veel afhankelijk van de toevallige individuele inzet van de behandelaar. We willen een duidelijke visie om patiënten te ontzorgen en multidisciplinaire post-covid-zorg te organiseren."