Kabinet erkent institutioneel racisme bij deel Belastingdienst

Het kabinet gaat inderdaad erkennen dat er bij een deel van de Belastingdienst sprake is geweest van institutioneel racisme. Dat heeft de ministerraad besloten op voorstel van staatssecretaris Van Rij van Financiën, bevestigen bronnen na een bericht van RTL Nieuws.

Gisteravond werd al duidelijk dat Van Rij de misstanden bij de fiscus, die ook speelden bij het toeslagenschandaal, wil erkennen. Vorige week sprak het kabinet er al over, maar toen kwamen de bewindspersonen er niet uit. Vandaag is er wel een knoop doorgehakt, maar Van Rij wilde er na afloop niet veel over kwijt.

Voordat hij begin volgende week een brief naar de Kamer stuurt, wil hij eerst nog "de laatste puntjes op de i" zetten. In die brief moet ook duidelijk worden wat de precieze gevolgen van de erkenning zijn voor mensen die door de Belastingdienst om onjuiste redenen op een fraudelijst zijn geplaatst.

Juridische consequenties

Uit onderzoeken van advieskantoor PwC bleek bijvoorbeeld dat mensen met een niet-westers uiterlijk strenger werden gecontroleerd. Ook een gift aan een moskee kon ertoe leiden dat iemand op de fraudelijst werd geplaatst. Van Rij noemde dat eerder al "verwerpelijk" en "discriminatoir", maar de term "institutioneel racisme" nam het kabinet tot nu toe niet in de mond. Toch bestempelen deskundigen de werkwijze als zodanig.

Volgens ingewijden moest eerst duidelijk worden of de erkenning niet te grote juridische consequenties zou hebben. Van Rij zei daar vandaag over dat het racisme bij een deel van de Belastingdienst niet zo bedoeld was, maar dat het ging om "patronen die in de organisatie sluipen". Dat sluit aan bij een definitie van institutioneel racisme die wordt gehanteerd door het College voor de Rechten van de Mens.

Compensatie

Daarmee is volgens Van Rij wat er bij de fiscus gebeurde "echt heel iets anders" dan het stelselmatig uitsluiten van mensen op basis van ras of afkomst, wat strafbaar is. Hij denkt dan ook dat erkenning van het institutioneel racisme geen extra juridische gevolgen hoeft te hebben.

Hij wees erop dat de mensen die op de zwarte lijsten stonden en daar nadeel van hebben gehad, sowieso gecompenseerd zullen worden. Hoe die compensatieregeling eruit komt te zien, wil Van Rij binnenkort bekendmaken.