Zweedse politie na vier dagen rellen: 'Grof geweld door criminele bendes'
De meerdaagse onlusten in Zweedse steden houden volgens de politie nauw verband met criminele bendes. Vandaag bleef het rustig, maar de vier dagen ervoor raakten in totaal 26 agenten gewond bij rellen. Zeker twintig politiewagens zijn vernield, uitgebrand of zwaar beschadigd, zei de politie op een persconferentie.
Directe aanleiding voor de rellen in zeker zes steden waren geplande bijeenkomsten van een extreemrechtse politicus, die in multiculturele wijken een koran wilde verbranden. Tegendemonstraties liepen al snel uit op geweld tegen agenten en hulpdiensten.
'Opruiing vanuit buitenland'
"Dit waren geen gewone demonstranten", zei politiechef Anders Thornberg volgens publieke omroep SVT. "We hebben sterke vermoedens dat degenen die agenten en reddingsdiensten aanvielen, verbonden zijn met criminele bendes."
Volgens de politie zijn er ook signalen dat vanuit het buitenland op sociale media is aangezet tot extreem geweld tegen de Zweedse politie. Het is niet duidelijk waarop deze veronderstelling is gebaseerd.
Gisteren werden agenten bekogeld en hun auto's in brand gestoken:
"Dit zijn beelden die de Zweden niet snel zullen vergeten", zegt de Nederlandse journalist Tjade Michels vanuit Stockholm. "Bijvoorbeeld van relschoppers die een politiewagen hebben overgenomen en ermee rondrijden. Of van relschoppers die politie-uniformen te pakken hebben gekregen."
Soms waren het kinderen van 12 jaar die stenen gooiden naar de politie, zeggen agenten. In Nieuws en Co op NPO Radio 1 zegt Michels dat Zweden al jaren kampt met bendegeweld. "Dit soort bendes zijn ontstaan in kwetsbare multiculturele wijken. Sinds 2015 zijn die verwikkeld in een bendeoorlog, met veel jonge slachtoffers tot gevolg."
De kritiek dat de politie geen enkele greep heeft op deze bendes, klinkt steeds luider na de rellen van de afgelopen dagen. Politievakbonden willen dat grondig wordt onderzocht hoe het zo uit de hand kon lopen.
Ingereden op de politie
Gisteren schoten agenten drie betogers neer, volgens de politie uit zelfverdediging. Ook was er iemand met een auto op de politie ingereden. De vermoedelijke bestuurder is aangehouden. Ook veertien omstanders raakten volgens de politie gewond bij ongeregeldheden.
Voor zover bekend heeft de extremistische politicus Rasmus Paludan de afgelopen dagen één keer een koran verbrand. Hij had rond Pasen voor zes steden een vergunning gekregen voor een bijeenkomst. Twee daarvan gingen door, de rest werd vanwege de onrust afgelast.
"Paludan heeft geen toestemming voor nieuwe protesten", zegt Michels. "Maar dat was gisteren ook het geval en toen deed hij toch een oproep om te demonstreren." Uiteindelijk zag Paludan zondag af van zijn acties in Norrköping en Linköping. Toch sloeg daar de vlam in de pan. De politie vreest de komende tijd nog meer rellen.
